Wat zijn de kenmerken van een te gespannen bekkenbodem?

Klachten van een te gespannen bekkenbodem

De bekkenbodem is een groep spieren en steunweefsel onderin je buik. Samen ondersteunen ze je blaas, darmen en baarmoeder en houden die op hun plek. Ook zorgen ze ervoor dat je kunt plassen, poepen en vrijen zonder pijn.

Soms raken die spieren juist te gespannen. Dat heet een overactieve bekkenbodem. Daarbij staan je spieren constant ‘aan’, wat verschillende klachten kan geven.

Ingeborg: “Een overactieve bekkenbodem ontstaat vaak onbewust. Bijvoorbeeld door langdurige stress, een bevalling, een operatie in het bekkengebied of een periode van pijn. Je bekkenbodemspieren spannen zich dan aan als een soort beschermingsmechanisme. Maar juist daardoor raken ze overbelast.”

Veelvoorkomende klachten zijn:

• pijn in je onderbuik of bekken;
• moeite met plassen of poepen;
• vaak moeten plassen of niet leeg kunnen plassen;
• pijn bij het vrijen;
• een gevoel van druk of een blokkade;
• onrust of een gespannen gevoel in je bekken.

Hoe stress je bekkenbodem beïnvloedt 

Een gespannen bekkenbodem ontstaat vaak door stress, maar er kunnen ook andere oorzaken meespelen. Denk aan overbelasting, een verkeerde houding, verkeerd beweeggedrag of medische ingrepen zoals een operatie. Je lichaam spant zich dan onbewust aan, ook de spieren in je bekken.

Ingeborg: “Stress is vaak de boosdoener. Zeker als je pijn hebt, of iets naars hebt meegemaakt, zoals een trauma, bevalling of operatie. Dan kunnen die spieren in een soort verdedigingsstand blijven staan.”

Zonder dat je het doorhebt, kunnen je bekkenbodemspieren zo overactief worden. Dat kan ook gebeuren na langdurige pijn of een zware bevalling.

Incontinentie door een gespannen bekkenbodem

Een gespannen bekkenbodem, bijvoorbeeld door stress, kan ook incontinentie veroorzaken. Je verliest dan ongewild urine of ontlasting.

Ingeborg: “Je spieren moeten kunnen aanspannen én ontspannen. Die afwisseling is belangrijk om controle te houden over je blaas en darmen. Als dat niet goed lukt, kun je last krijgen van lekkage of juist moeite hebben met loslaten.”

Verschillende vormen van incontinentie:

• Stressincontinentie: urineverlies bij lachen, hoesten of tillen.
• Aandrangincontinentie: plotselinge drang om te plassen en je redt de wc niet op tijd.
• Ontlastingsincontinentie: verlies van kleine beetjes ontlasting of sporen in je onderbroek, vaak bij inspanning of aandrang.

Bekkenbodem leren ontspannen: wat helpt?

Volgens Ingeborg begint alles bij bewustwording. “Veel vrouwen weten niet precies waar hun bekkenbodem zit of hoe die aanvoelt. Pas als je dat leert, kun je gericht oefenen om beter te ontspannen en zo je klachten te verminderen.”

Zo train je de bekkenbodem

• ademhalingsoefeningen;
• rustige beweging, zoals yoga of wandelen;
• oefenen met aanspannen én loslaten met deze 3 oefeningen. De URinControl-app kan je hierbij helpen met een gratis programma. 

Let op: begin altijd rustig en met aandacht voor ontspanning. Alleen aanspannen zonder goed te ontspannen kan de klachten juist erger maken. Twijfel je of je het goed doet? Een bekkenfysiotherapeut kan je helpen om de oefeningen op de juiste manier uit te voeren.  

Leefstijl: kleine aanpassingen, groot verschil

Ook je leefstijl heeft invloed op je bekkenbodem. Denk aan stress, voeding en beweging. “Met gezonde voeding, ontspanning en beweging kun je veel bereiken”, zegt Ingeborg. Vaak meer dan je denkt.”

Tips tegen een gespannen bekkenbodem

• Beweeg dagelijks, bijvoorbeeld met een wandeling.
• Eet onbewerkt en vezelrijk voedsel.
• Drink voldoende water.
• Verminder cafeïne en alcohol.
• Stress verminderen door ademhalingsoefeningen of mindfulness.
• Stop met roken.

Wanneer zoek je hulp?

Blijven je klachten bestaan of worden ze erger? Dan is het verstandig om hulp te zoeken. “Veel vrouwen wachten te lang”, zegt Ingeborg. “Maar hoe eerder je erbij bent, hoe makkelijker het is om je klachten te behandelen.”

Je kunt terecht bij een bekkenfysiotherapeut, je huisarts of een gespecialiseerde vrouwenkliniek. Op het platform van FemmeUp vind je informatie en advies over klachten rond de bekkenbodem, cyclus en vrouwengezondheid.

Een gespannen bekkenbodem is niets om je voor te schamen. Het komt veel voor en je bent zeker niet de enige. “Veel vrouwen houden klachten voor zichzelf. Eerst zoeken ze op TikTok, dan vragen ze vriendinnen om raad. Pas veel later gaan ze naar de huisarts. Maar het is oké om hulp te vragen. Liever te vroeg dan te laat”, benadrukt Ingeborg.

Heb je vragen over je klachten?

Twijfel je of jouw klachten normaal zijn? Je bent niet de enige. Lees meer over bekkenbodemklachten, wat er in je lichaam gebeurt, wat je zelf kunt doen én welke behandelingen er zijn. Zo weet je waar je aan toe bent en wat kan helpen om je beter te voelen.

Zelf aan de slag? Download dan de URinControl-app. Deze gratis app van UMC Groningen helpt je stap voor stap met oefeningen die passen bij jouw klachten. Je leert je blaas trainen bij aandrangincontinentie of je bekkenbodemspieren versterken. Wel zo fijn!