Initiatief heeft vaak een zetje nodig

Vanuit de Open Universiteit ondersteunt Tinka wetenschappelijk onderzoek en begeleidt zij promovendi. Daarnaast adviseert ze bedrijven over hun personeelsbeleid, met als rode draad vitaliteit en duurzame inzetbaarheid. In die laatste rol werkt zij samen met Zilveren Kruis aan Het Eigen Regie-model (pdf), dat medewerkers en leidinggevenden handvatten geeft om hier invulling aan te geven.

Hoe verloopt de samenwerking met een bedrijf?

‘Bedrijven willen zich bij het vormgeven van duurzaam HR-beleid baseren op meetbare gegevens. Daar heb je dus wetenschappelijk onderzoek voor nodig. Vitaliteit en duurzame inzetbaarheid van de medewerker vormt een van de speerpunten van Zilveren Kruis. Mijn dubbelrol van wetenschapper en bedrijfsadviseur past daar dus prachtig bij. Voor het onderzoek benaderden we zes key-accounts van Zilveren Kruis, de zogeheten KARAAF-groep. Hierin zijn KLM, ABN AMRO, Rabobank, AkzoNobel, Achmea en Facilicom vertegenwoordigd. Zeven bedrijfsonderdelen van vier bedrijven namen uiteindelijk deel aan ons onderzoek, met vragenlijsten aan ruim 1.000 medewerkers.’

Prof. dr. Tinka van Vuuren, bijzonder hoogleraar vitaliteitsmanagement, Open Universiteit

Wat wilden jullie onderzoeken?

‘We hadden vooraf vastgesteld dat Zilveren Kruis zijn collectief verzekerde klanten veel diensten aanbiedt om de vitaliteit en zelfredzaamheid van medewerkers te versterken, maar dat daar relatief weinig gebruik van werd gemaakt. Daarom wilden we twee dingen weten: hoe komt het dat werkgevers er nog zo beperkt gebruik van maken en hoe slagen we erin dat medewerkers hiervoor meer eigen regie nemen? Zilveren Kruis werkte zelf al aan een Eigen Regie-model en daar heb ik nog drie punten aan toegevoegd: cultuur, mogen en durven. Want als aan die zaken in een organisatie te weinig aandacht wordt besteed, blijf je een roepende in de woestijn.’

Elk bedrijf wil toch gezonde, vitale medewerkers die vooruit willen? ‘Dat zou je denken ja, en vaak zeggen bedrijven dit ook. Maar er is een verschil tussen zeggen en het daadwerkelijk waarmaken binnen je organisatie. Bedrijven willen medewerkers die zich blijven ontwikkelen, gezond leven en durven te praten over hun problemen.’ 

‘Het initiatief van de medewerker moet je vaak een zetje geven. Dit betekent dat management en leidinggevenden een cultuur moeten creëren waarin de medewerker zich vrij voelt om zich uit te spreken, zichzelf te ontplooien en te werken aan de eigen gezondheid.’

Bleek dit ook uit het onderzoek?

‘Een echt verontrustende uitkomst vond ik dat maar liefst 75% van de medewerkers antwoordde zich niet bevlogen te voelen. Dat vind ik nogal wat en daar zouden managers van moeten schrikken. Daarnaast vindt slechts 17% zich door de leidinggevende gestimuleerd om aan zijn of haar gezondheid te werken. 27% vindt dat er hiervoor voldoende faciliteiten binnen de organisatie aanwezig zijn en 15% vindt dat kantoor en werkomgeving zo zijn ingericht dat zij aan hun gezondheid kunnen werken. Daar ligt dus nog wel wat werk voor bedrijven.’

Door gezonde maaltijden te serveren laten bedrijven zien dat ze de gezondheid van medewerkers ter harte nemen’, aldus Tinka.

Vinden bedrijven vitaliteitsmanagement lastig?

‘Het sleutelwoord blijft cultuur en dat zit vaak in heel voor de hand liggende dingen. Neem het voorbeeld van fruit op de afdeling, dat kosteloos ter beschikking gesteld wordt, of gezonde maaltijden in het bedrijfsrestaurant. Binnen organisaties waar dit al gebeurt, waarderen medewerkers dit enorm. Niet alleen vanwege die gezonde voeding, maar vooral om wat de werkgever ermee wil zeggen: ‘de gezondheid van onze medewerkers nemen wij ter harte.’ 

‘Het faciliteren van sport en beweging is er ook zo een. Het zijn maar een paar voorbeelden, maar al dit soort initiatieven samen zorgt voor een cultuuromslag, waarin werken aan vitaliteit en gezondheid vanzelfsprekend wordt. Een concrete handreiking aan je medewerkers, om er ook zelf mee aan de slag te gaan en dat is toch wat je als werkgever wilt bereiken.’ 

Organisaties met gezondheidsbeleid zijn succesvoller. De context van de werkvloer biedt kansen om gezond gedrag te ondersteunen. Zilveren Kruis ondersteunt daarbij met Gezond Ondernemen.

Lees ook

4 inzichten voor eigen regie