Hoe vind ik de baan die bij mij past?

Liever lezen dan luisteren?

LOBKE: Je ligt in bed, de wind raast rond het huis. Verwarmingsbuizen tikken in de maat van je hartslag en gedachten spoken door je hoofd. Die samenwerking in het team, die vreet me op. Maar durf ik dat te zeggen? Of: ik voel me heel onzeker op werk, dit kán zo niet langer. Hoi, ik ben Lobke en leuk dat je luistert naar Avondraad, een podcast van Zilveren Kruis. In deze podcast pieker ik over dingen op werk, waar jij ’s nachts van wakker ligt. Zodat jij dat niet meer hoeft te doen. Want ook minder piekeren en beter slapen tellen mee voor je gezondheid. [00:00:36]

Probleem: “Ik ben nu tien jaar geleden afgestudeerd en in de afgelopen tien jaar heb ik al tien verschillende banen gehad. Ik zit ergens bijna niet langer dan een jaar, gemiddeld. En dat komt omdat ik het elke keer niet naar mijn zin heb. Het zijn de taken en verantwoordelijkheden die ik op een gegeven moment niet meer leuk vindt, of ik stoor me aan mijn omgeving, heb moeite met samenwerken. Er is altijd wel een reden waardoor ik denk: ik ga hier weg, dit is niet mijn type baan, ik ga iets zoeken wat beter bij mij past. En totdat ik op dat punt kom zit ik er al wel weer een aantal maanden en weet ik eigenlijk wel zeker voor mezelf dat deze baan het niet is. Maar ik vind het natuurlijk wel vervelend dat ik elke keer maar niet mijn plek weet te vinden. Ik word er af en toe een beetje radeloos van. Hoe kan ik er nou voor zorgen dat ik een baan vind wat goed bij mij past en wat ik leuk vind?” [00:01:33]

LOBKE: Ja, dat is een heel lastig issue en ik hoor dat best wel vaak om me heen, maar het is ook wel zoeken van: waar begin je dan? Het is wel heel belangrijk, want een baan waar je je fijn bij voelt, dat telt gewoon mee voor het totaalplaatje van je gezondheid. Daarom ga ik hierover in gesprek met Yvonne Sprick. Zij is loopbaancoach en eigenaar van Sprick Coaching & Communicatie. Welkom Yvonne, fijn dat je er bent. [00:01:53]

YVONNE: Dankjewel. [00:01:54]

LOBKE: Ja, Eline geeft aan, die heeft de vraag ingestuurd naar Avondraad: ik word niet blij van mijn werk, maar het is eigenlijk al de zoveelste keer. Dit is een heel groot vraagstuk. Ik heb niet de overtuiging dat wij dat in twintig minuten gaan oplossen met elkaar, maar wat zou een eerste stap voor haar kunnen zijn? [00:02:09]

YVONNE: Ja, het is heel goed om eerst eens te ontdekken van: op welk niveau ligt de oorzaak dat ik niet lekker in mijn werk zit? Dus wat zijn mogelijke oorzaken? Is het… Vind ik de inhoud van mijn werk niet leuk, zijn de taken niet uitdagend genoeg? Is het meer de organisatiecultuur? Is er bijvoorbeeld een haantjescultuur waarin je je niet lekker voelt, of is het heel commercieel, of gaat juist alles heel langzaam? Het kan ook te maken hebben met je waarden, dat een van je waarden in de knel zit. Of dat je merkt van nou ik… het zijn ook vaak overtuigingen die in de weg zitten, dat je bijvoorbeeld allemaal gedachten hebt die je heel onzeker maken. Van: oh, ik kan helemaal niet zijn wie ik ben, of het strookt niet met mijn collega’s, of het loopt niet lekker met mijn leidinggevenden. Het kunnen allemaal verschillende factoren zijn waardoor je merkt: nou, ik zit niet lekker in mijn werk. [00:03:08]

LOBKE: Dus dat inderdaad, dat wil je eigenlijk voor jezelf helder krijgen. Maar je noemt al best veel opties. Hoe kom je daar nou achter waar dat dan in zit? Want soms is dat misschien al lastig om dat helder te krijgen. [00:03:18]

YVONNE: Ja. Dus is het goed om echt even stil te staan bij van: waar loop ik nou tegenaan? Is dat iets wat net speelt, of loop ik er al langer tegenaan? Wat zit eronder? Is het iets tijdelijks of is het iets blijvends? En kijk ook: is het iets waar ik invloed op heb of waar ik gewoon helemaal niets aan kan doen? [00:03:39]

LOBKE: Nee, precies. En je noemde al een aantal oorzaken, zoals bijvoorbeeld die haantjescultuur of ja, gewoon de inhoud van het werk. Is dat dan iets zeg maar, als het bijvoorbeeld die haantjescultuur is, waarvan je denkt: daar moet ik iets mee in dit bedrijf, of is dat juist een reden om verder te gaan kijken? [00:03:56]

YVONNE: Ja als het echt botst in de cultuur, als je echt merkt van ik kan hier niet mezelf zijn, ik moet bijvoorbeeld elke minuut verantwoorden of ik moet heel erg mezelf laten zien ten koste van anderen. Als dat echt niet bij je past, ja dan is dat wel een reden om eens verder te kijken, ja. [00:04:12]

LOBKE: Terwijl, continue maar solliciteren zoals waarschijnlijk Eline heeft gedaan omdat zij weer is begonnen bij een nieuwe baan, is ook niet direct de oplossing. [00:04:20]

YVONNE: Nee. [00:04:21]

LOBKE: Solliciteren is natuurlijk sowieso ook wel een intensief proces. Hoe zou je dan verder kunnen kijken als solliciteren even geen optie is? [00:04:28]

YVONNE: Ja, dan is het ook heel goed te kijken bij jezelf. Van: wat vind ik nou belangrijk in dit werk? En zet eens op een rijtje bijvoorbeeld wat je waarden zijn. Hè, waarden kunnen zijn: balans, gezondheid, vertrouwen, rechtvaardigheid. Als je merkt van deze cultuur gaat recht in tegen de balans die ik zo belangrijk vind, of het knelt op het niveau van vertrouwen, ik ben heel erg van vertrouwen en ik merk dat alles wat ik doe wordt gecontroleerd, of ik moet overal verantwoording voor afleggen. Dan zit het niet lekker, dan loop je daar tegenaan. Dus het is heel goed om eerst eens stil te staan bij nou, wat vind ik nou belangrijk, wat vind ik belangrijk in dit leven en dus ook in je werk. Dat zijn echt je waarden. [00:05:14]

LOBKE: Ja. En stel dat je er dus achter komt dat jouw waarden niet te vinden zijn in het bedrijf waar jij nu zit, wat zou dan daarin een volgende stap kunnen zijn? [00:05:23]

YVONNE: Los van het solliciteren, bedoel je? [00:05:25]

LOBKE: Ja, precies ja. [00:05:26]

YVONNE: Ja, het is fijn als je je talenten helder hebt en dat je ook bijvoorbeeld een top acht talenten maakt waarvan je zegt: nou, daar ben ik goed in en daar word ik blij van. Dus dat is wel een belangrijke toevoeging. En dat je ook kijkt van: nou, kan ik mijn talenten voldoende inzetten in deze baan? En als je merkt: ik kan te weinig talenten inzetten in mijn werk, dan zou je daar ook over in gesprek kunnen gaan bijvoorbeeld en kijken hoe je je baan meer kan aanpassen, zodat jij beter je werk kan doen [00:06:02]

LOBKE: Ja. Ik denk dat dat ook heel belangrijk is. Natuurlijk, want zodra je je talenten kan inzetten, voel je je sowieso al gelukkiger. Ja, en kun je ook gewoon veel meer dingen zeg maar aan, zowel werk als privé. Alleen als ik naar mezelf kijk vind ik het soms zelfs lastig om te kijken wat is nou eigenlijk mijn talent? Dus hoe kun je nou daarin gaan kijken van wat is mijn talent en ook: hoe kan ik die inzetten? Want je kan het natuurlijk ontdekken, maar… [00:06:24]

YVONNE: Ja. Je kan voor jezelf eerst op een rijtje zetten van nou, hier ben ik goed in, hier word ik blij van. Vervolgens kan je ook aan je omgeving vragen en dan adviseer ik altijd: zowel je vrienden als je familie als je werk. Dus echt in je brede omgeving vragen van: nou, wat vind jij nou mijn sterke punten? Waar ben ik goed in? Voor welke dingen kom je bij mij terecht? En vaak weet je omgeving heel goed te benoemen waar jij zo in uitblinkt. En dat is altijd wel heel leuk. En je hebt het er niet zo vaak over met mensen. Je vraagt niet zo gauw aan iemand van oh waar vind jij nou dat ik goed in ben? En je kan daarnaast ook nog kijken van: waar ben je nou trots op in je werk? Of wat is een succesverhaal van jou? En welke talenten zitten daar nou onder? [00:07:11]

LOBKE: Ja, precies. Ja. [00:07:12]

YVONNE: En dan is het heel fijn als je bijvoorbeeld de top acht talenten gewoon paraat hebt, met een toelichting erbij van ja, hier ben ik goed in en ik word er blij van. Als je dan solliciteert of een gesprek hebt, dan kan je dat inbrengen van ja, hier ben ik goed in en ik vind het dus ook belangrijk dat ik dat in kan zetten. [00:07:28]

LOBKE: Ja. Dat is sowieso heel fijn denk ik om voor jezelf helder te hebben. Nou, ervan uitgaande dat je dat dus niet vindt of in ieder geval niet kan inzetten bij je huidige baan, wat zou je dan daarna doen? Dus je hebt die talenten helder. Ga je dan zoeken naar een bedrijf dat daarbij past of zit daar nog een stap, of meerdere, tussen? [00:07:47]

YVONNE: Uhm ja, ik vraag ook altijd aan mensen van: ga eens dromen. En dat vinden mensen heel moeilijk, want mensen denken, ja, die baan dat kan toch niet, of als kind droomde ik daarvan, maar ja, dat is toch niet mogelijk. Maar dat geeft vaak wel heel veel informatie. Dus ga eens… Hè, stel je wordt wakker, en alles is mogelijk. Maakt niet uit waar je woont, waar je werkt, wat je salaris is, welke ervaring je hebt opgedaan. Maar ga eens dromen welke, nou bijvoorbeeld vijf beroepen, vindt je super interessant, of word je heel blij van, of wil je alles van weten. En ga daar eens onderzoek naar doen. Dus kies dan bijvoorbeeld drie richtingen uit. En dan kan je bijvoorbeeld onderscheid maken: een beroep ligt heel dicht bij me, een beroep ligt heel ver weg en een beroep zit er een beetje tussen in. En ga dan gewoon eens onderzoeken. Van: wat maakt dat beroep zo aantrekkelijk? [00:08:39]

LOBKE: En dan bedoel je met dicht bij me van dat is eigenlijk het werk wat ik misschien nu al doe? En ver weg is echt totaal… [00:08:43]

YVONNE: Ja, of misschien wel in een andere branche. [00:08:44]

LOBKE: Ja, precies. [00:08:45]

YVONNE: En ver weg is gewoon een carrièreswitch, moet ik misschien nog een opleiding doen? Heb ik dat er ook voor over? En dan is het heel leuk om gewoon eens in gesprek te gaan met mensen die dat beroep al doen. En dat vinden mensen vaak een heel spannende stap, want dan moet je ineens iemand gaan bellen, of iemand via LinkedIn benaderen, of via de website van het bedrijf. Gewoon eens op zoek: wie doet dit werk al en kan ik daar gewoon eens een kop koffie drinken? Dus heel laagdrempelig in gesprek, wat doe je precies, wat zijn je verantwoordelijkheden, welke trends en ontwikkelingen spelen er mee in je branche. En merk dan gewoon heel goed op bij jezelf van: hé, word ik nu enthousiast als ik daarover in gesprek ga? Of denk ik van oh, nee, als dat erbij zit dan is het niet mijn ding. [00:09:26]

LOBKE: Nee, en gaat het dan vooral dat je kijkt naar de functie, of juist ook naar het bedrijf? Of een combinatie? [00:09:31]

YVONNE: Wat betreft een beroep ga je echt gewoon kijken naar de functie. Maar het bedrijf is natuurlijk net zo belangrijk. En daarbij is het ook fijn als je ook gewoon echt oog hebt voor de nadelen in een functie of in een bedrijf. Dus wat spreekt nou helemaal niet aan? [00:09:46]

LOBKE: Nee precies. Nee, en wat wil ik absoluut niet. Misschien daar ook gewoon een lijstje van maken, van dit is echt een no-go. [00:09:52]

YVONNE: Ja, dan kom je echt op een lijstje voorwaarden uit. [00:09:54]

LOBKE: Ja, precies. Hé en ik denk ook dat er voor Eline, die deze vraag heeft ingestuurd, dat er misschien wel ja, een soort angst eigenlijk is hè. Want ze heeft dit al vaker meegemaakt en denkt van ja, straks ga ik naar een ander bedrijf en dan krijg ik dit weer. En daar word je ook een beetje moedeloos van. Merk jij dat ook bij de mensen die jij spreekt bij een loopbaan coaching, dat het angst is wat ze tegenhoudt, of… ? [00:10:16]

YVONNE: Ja, meerdere me… ik heb nu ook iemand die zegt: ik heb in twee jaar al vijf banen gehad, nu wil ik gewoon echt eens ontdekken welke baan bij me past. Het is ook echt een proces wat je door gaat, het is niet zo dat je morgen een andere baan hebt die wel bij je past. Het is vaak ook echt even stil staan bij: hoe zit ik in elkaar? Loopbaan coaching gaat echt in op wie ben je, wat wil je, wat kun je. En hoe kom je daar. [00:10:42]

LOBKE: Ja, precies. [00:10:43]

YVONNE: En je ontdekt gewoon steeds beter hoe je in elkaar zit. Dus het is… ja, ik adviseer ook altijd echt even de ruimte en de tijd te nemen om te ontdekken van wat past nou bij jou? [00:10:54]

LOBKE: Ja. En dan hebben we het over dus inderdaad het soort baan, de soort functie, het durven dromen. Maar er zijn natuurlijk ook gewoon nog andere voorwaarden die je wil hebben aan… die je belangrijk vindt aan een baan. Hoe kun je daar een soort selectie in maken of hoe kun je dat aanpakken? [00:11:11]

YVONNE: Ja, voorwaarden waar je aan kan denken is: hoe veel uur zou je willen werken, wat is… welk salaris zou je willen verdienen of wat is je maximale reisafstand die je wil afleggen. Dus dat zijn allemaal voorwaarden die je mee kan nemen. Je kunt ook nog kijken van hebben we… wat zijn nou mijn interesses? Dat kan vaak ook al input geven in de richting die je op wil. En zo kom je eigenlijk op allemaal ja, losse ingrediënten, losse puzzelstukjes die samen jouw passende baan vormen eigenlijk. Hé, dus je hebt je waardenhelden, je hebt je talenten, de voorwaarden die je belangrijk vindt, je interesses en samen geeft dat heel veel richting aan ja, welke kant wil je nou op. En wat past bij jou. [00:11:54]

LOBKE: Ja. En is dat iets wat je, wat mensen zeg maar ook alleen kunnen doen, waarop je jezelf gewoon kan uitdagen? [00:12:00]

YVONNE: Ja, tuurlijk. Ja. Ik zou zeker eerst eens gewoon kijken hoe ver je komt. Van ja wat vind ik belangrijk in mijn werk. En waar word ik blij van. En ja, als ik… bij welk beroep aan het ontdekken ben van waar word ik enthousiast van? [00:12:12]

LOBKE: Ja, precies ja. Om te voorkomen dat je natuurlijk weer gaat solliciteren en weer na twee, drie maanden denkt: goh, ik heb het gevoel weer. Wat moet ik nou? [00:12:21]

YVONNE: Ja. En solliciteren is, dat lukraak solliciteren van: oh ik zie een vacature voorbijkomen en daar ga ik maar op solliciteren, terwijl je helemaal niet stil hebt gestaan bij wat vind ik nou belangrijk of welke kant wil ik op. Dan kan je veel beter proactief solliciteren noem ik dat. Dus eerst gewoon proactief kijken van wat vind ik belangrijk. En een manier kan ook zijn dat je gewoon eerst eens bekijkt van nou wat is de maximale reisafstand die ik af wil leggen en trek een cirkel om je woonplaats en kijk dan welke bedrijven daarin zitten die jij interessant vindt. En ga die eens benaderen en een kop koffiedrinken. Dus dan bekijk je het meer vanuit de bedrijfskant. [00:13:01]

LOBKE: Ja, precies. Dus ik zit te denken: stel, kijk garanties hebben we niet, ik bedoel natuurlijk kun je gewoon dan voor een nieuwe baan gaan en toch denken: dit is hem niet. Maar je hebt daardoor wel beter onderzoek gedaan, beter bedacht van wat past bij mij. Maar toch merk ik zelf, gewoon als ik naar het verleden kijken en het solliciteren, dat je ook gewoon niet altijd weet wat je kan verwachten van een bedrijf. Of misschien gewoon een hele andere indruk hebt tijdens de sollicitatieprocedure en dan kom je binnen en denkt oh, gaat het hier zo? Wat zijn daarvoor manieren om dat toch te ontdekken? Zeg maar voordat je eigenlijk binnen bent? [00:13:30]

YVONNE: Ja, het is heel goed om een aantal gesprekken te voeren met mensen, maar ook om gewoon eens een dag mee te lopen. En dat je echt kan ervaren van hoe gaat het er hieraan toe in dit bedrijf, wat zijn mijn taken, mijn verantwoordelijkheden, hoe, welke collega’s heb je? Gewoon om eens even te ervaren van hoe is de sfeer hier. En dan kun je ook checken van hè, sluit het aan bij mijn waarden bijvoorbeeld. [00:13:54]

LOBKE: Ja, precies. Hé en Eline, die zit voorlopig nog bij deze werkgever en die zou, nou als ze goed een beetje geïnspireerd raakt door deze podcast, kunnen denken: ik ga dat proces met mezelf in. Maar toch sta je nog iedere dag op om naar je werk te gaan. Hoe hou je het daar dan toch nog een beetje vol? Zonder echt ja, ongelukkig te worden. [00:14:13]

YVONNE: Ja. Nou, het is heel goed om het eerst eens bespreekbaar te maken. Vaak weten collega’s of leidinggevenden helemaal niet dat je niet lekker in je werk zit. Mensen weten dat soms ook heel goed verborgen te houden of durven dat niet goed aan te geven. Maar als je werkgever dat niet weet, dan is het ook lastig om in gesprek te gaan wat beter kan bijvoorbeeld. Hè, dus maak het bespreekbaar en als er dingen onder liggen als stress of hoge werkdruk, of hè je neemt altijd te veel hooi op je vork. En dan zou daar ook makkelijker iets in gedaan kunnen worden hè. Dan zou iemand iets van je over kunnen nemen. Of zit het hem meer in het persoonlijke, zou je bijvoorbeeld coaching kunnen krijgen om beter je grenzen aan te geven? En dat is wel belangrijk, dat je ook goed naar jezelf kijkt en niet alleen zegt van nou deze baan past niet bij me dus ik ga naar de volgende baan en ik loop precies tegen dezelfde dingen aan. Soms moet je ook even met jezelf aan de slag zodat je niet tegen dezelfde dingen aanloopt. [00:15:09]

LOBKE: Ja, het is misschien te makkelijk inderdaad om te zeggen: ik pas niet bij het bedrijf. Of het bedrijf mankeert dit of dat. Dus gewoon ook iets verder dan dat te kijken en dus juist bespreekbaar maken, want je weet natuurlijk nooit wat er misschien wel voor mogelijkheden zijn. [00:15:22]

YVONNE: Ja, zeker. [00:15:23]

LOBKE: Ja, dat is ook inderdaad wel een goede. Want je kan gewoon echt best wel last van stress hebben, van ja, je ongelukkig voelen, van… het werkt gewoon soms door dat je daardoor ook misschien minder zin hebt om te bewegen of om gewoon goed te kunnen ontspannen. Dus het is wel echt belangrijk denk ik om dit aan te pakken. [00:15:41]

YVONNE: Ja. Het kan ook helpen als je eens bij jezelf stilstaat van welke activiteiten kosten me nou heel veel energie en welke activiteiten geven me energie. En welke activiteiten die energie geven zou je meer in je werk kunnen doen? [00:15:56]

LOBKE: Ja. En wat je energie geeft, is dat simpelweg gewoon wat je blij maakt? [00:16:00]

YVONNE: Ja, wat je blij maakt. Wat niet energie kost of wat je leegzuigt, maar echt waar je met plezier aan werkt. [00:16:06]

LOBKE: Ja, precies. Oké, ja ik hoop eigenlijk dat we Eline in ieder geval een eerste stap hebben kunnen geven zeg maar in dit proces. Ik bedoel, het is zoals ik aan het begin al zei niet in een keer opgelost, maar het is wel goed dus om naar die inhoud en cultuur te gaan kijken en vervolgens eigenlijk gewoon ook een top acht te maken van je talenten en te kijken waar je die zou kunnen inzetten. En dus niet direct weer een sollicitatie de deur uit doen, maar ga eens praten met mensen die dat werk doen wat jij graag zou willen doen. [00:16:35]

YVONNE: Ja en durven te dromen. Dus ga dromen en toon leiderschap. Wees proactief in je zoektocht en neem daar ook even de tijd voor. [00:16:44]

LOBKE: Ja, precies, ja. Hé en als jij wakker ligt van een vraag die jou bezighoudt, wat doe jij dan? [00:16:51]

YVONNE: Het helpt mij wel als ik het even op kan schrijven. En soms is het gewoon even in mijn telefoon, dat ik een aantekening maak in mijn agenda van: oh dat moet ik niet vergeten, of uhm… ja, opschrijven helpt altijd wel. Of een meditatie, even relaxt worden. [00:17:09]

LOBKE: Even parkeren, rustig worden en uhm… ja. Ja, want beter slapen telt gewoon echt mee voor je gezondheid. Heb jij ook een werksituatie waar je van wakker ligt, stuur dan je “ik lig wakker van vraag” als tekst óf audiobericht naar avondraad@zilverenkruis.nl. Dan kunnen we je helpen en hopelijk een plan maken voor de volgende dag. Wat wij nu samen hopelijk voor Eline hebben kunnen doen. Dankjewel dat je er was Yvonne. [00:17:29]

YVONNE: Graag gedaan. [00:17:30]

LOBKE: En slaap lekker. [00:17:30]