Wat helpt tegen menstruatiekrampen? Een arts legt uit

Kramp in je buik, steken in je rug of een zwaar gevoel onder in je buik: menstruatiekrampen kunnen behoorlijk vervelend zijn. Veel vrouwen hebben er telkens als ze ongesteld zijn weer last van. Gelukkig is er ook goed nieuws. Je kunt namelijk zelf veel doen om de pijn te verminderen. Drs. Ingeborg van Dijk-Smidts, expert in vrouwengezondheid, legt uit wat helpt – vóór, tijdens en na je menstruatie.

Wat zijn menstruatiekrampen?

Menstruatiekrampen zijn samentrekkingen van de baarmoeder. Ze helpen om het slijmvlies dat je niet meer nodig hebt, af te stoten. “De pijn voelt vaak als kramp, of als een zeurend of drukkend gevoel laag in je buik,” zegt Ingeborg. “Soms straalt de pijn uit naar je rug of bovenbenen.” Bij de meeste vrouwen beginnen de krampen net voor of tijdens de eerste dagen van de menstruatie.

Krampen zonder menstruatie

Soms heb je krampen terwijl je niet ongesteld bent. Dat is meestal geen reden tot zorgen, maar het kan wel vervelend zijn. “Krampen hoeven niet altijd te betekenen dat je ongesteld wordt”, zegt Ingeborg. “Ze kunnen ook ontstaan door andere processen in je lichaam.” Je kunt ook krampen voelen: vóór je menstruatie, als je lichaam zich voorbereidt op het afstoten van het baarmoederslijmvlies; na je menstruatie, als je darmen of bekkenbodem nog wat gevoelig zijn; rond je eisprong (ovulatie), meestal in het midden van je cyclus. Krampen hoeven niet altijd met je menstruatie te maken te hebben. Ze kunnen ook komen door bijvoorbeeld darmklachten of spierspanning in je onderbuik. Heb je vaak heftige krampen, ook als je niet menstrueert? Dan is het goed om met je huisarts te kijken of er een onderliggende oorzaak is, zoals endometriose. Ingeborg: “Een kort moment van kramp rond de eisprong is heel normaal. Dat noemen we ovulatiekramp. Die pijn voel je vaak aan één kant van je onderbuik, aan de kant waar het eitje vrijkomt uit de eierstok.” Andere oorzaken van kramp zonder menstruatie kunnen stress of spanning, schommelende hormonen of een prikkelbare darm zijn. “Stress kan echt invloed hebben op je lijf”, zegt Ingeborg. “Soms merk je dat aan je cyclus, soms aan je buik.” Heb je vaak krampen zonder duidelijke reden? Of voelt het anders dan je gewend bent? “Ga naar de huisarts als de klachten blijven of als je er veel last van hebt”, adviseert Ingeborg. “Het is goed om je lichaam en klachten serieus te nemen.”

Wat helpt tegen menstruatiekrampen?

Menstruatiekrampen kunnen vervelend zijn, maar gelukkig zijn er dingen die je kan doen om de pijn te verzachten.

Tips bij menstruatiekrampen

Ingeborg raadt het volgende aan:

  • Gebruik warmte. Een warme kruik of pittenzak op je buik helpt je spieren ontspannen en zorgt voor een betere doorbloeding.
  • Beweeg rustig. Wandelen of lichte yoga brengen je bloedsomloop op gang en kunnen de pijn verzachten.
  • Neem op tijd een pijnstiller, zoals naproxen of ibuprofen. Wacht niet tot de pijn op z’n hevigst is, maar begin liever iets eerder.
  • Eet gezond en onbewerkt voedsel. Voldoende vezels, groente en water houden je lichaam beter in balans.
  • Vermijd roken en alcohol.
  • Probeer te ontspannen. Ademhalingsoefeningen, een warm bad of een rustig moment voor jezelf kunnen helpen.

Wanneer moet je naar de dokter met menstruatiekrampen?

Meestal zijn menstruatiekrampen vervelend, maar niet ernstig. Toch zijn er momenten waarop het goed is om contact op te nemen met je huisarts. “Als de pijn je dagelijkse leven belemmert, dan is dat een duidelijk signaal”, zegt Ingeborg. “Je hoeft er niet mee te blijven rondlopen. Je lichaam geeft signalen. Luister daarnaar.” Neem contact op met je huisarts bij menstruatieklachten als:

  • je zo veel pijn hebt dat je niet naar school of werk kunt;
  • je krampen elke maand erger worden;
  • je pijn hebt op momenten dat je normaal geen krampen hebt;
  • je pijnstillers niet meer goed helpen;
  • je denkt dat er iets anders aan de hand is;
  • je menstruatiekrampen al dagen vóór je menstruatie beginnen en lang aanhouden;
  • je pijn hebt tijdens of na het vrijen;
  • je pijn hebt bij het poepen of plassen, vooral tijdens je menstruatie;
  • je grote bloedstolsels verliest of veel bloedverlies hebt naast de krampen;
  • je het gevoel hebt dat je lichaam elke cyclus heftiger reageert dan eerst.

Ga aan de slag met menstruatieklachten

Wil je weten wat je zelf kunt doen bij menstruatieklachten? Hier vind je uitleg, adviezen en praktische oplossingen die je meteen kunt toepassen. Liever persoonlijk advies? Stel je vraag dan aan een verpleegkundige via de Zilveren Kruis Wijzer-app. Zo krijg je snel antwoord dat past bij jouw situatie.

Over Ingeborg van Dijk-Smidts

Dit artikel is geschreven in samenwerking met Ingeborg van Dijk-Smidts. Ingeborg is arts en Head of Medical bij FemmeUp. Vanuit die rol zet ze zich in voor betere zorg voor vrouwen, met aandacht voor onderwerpen die vaak onderbelicht blijven. Ze helpt vrouwen om hun klachten serieus te nemen en sneller de juiste hulp te zoeken.

schrijvende hand

Redactie Magazine