Wat als social media je onzeker maakt? Tips van experts

Waarom maakt social media je onzeker?

Je ziet online vooral hoogtepunten: een feest, een vakantie, een nieuwe outfit. Maar je ziet zelden dat iemand zich diezelfde ochtend rot voelde. Amber: “Veel jongeren vergelijken zichzelf met wat ze online zien, zonder te beseffen dat die beelden vaak niet de werkelijkheid zijn. Daardoor kun je denken: waarom is mijn leven niet zo leuk?”

Dat gevoel komt veel voor:

• 62% van de jongeren voelt zich minder blij met hun eigen leven na het zien van perfecte beelden.
• 77% heeft moeite met concentreren door hun telefoon.

Volgens Wouter komt dat ook door hoe social media werken: “Je denkt dat je zelf kiest wat je ziet, maar het algoritme (een soort code) kiest mee. Daardoor krijg je steeds hetzelfde soort beelden te zien. Vaak zijn dit beelden van mensen die er perfect uitzien of blijkbaar alles voor elkaar hebben.”

De negatieve gevolgen van social media

Als je veel tijd op social media doorbrengt, dan kan dat een negatieve invloed hebben op hoe je je voelt. Amber: “Wat je ziet op je scherm, blijft vaak in je hoofd zitten. Ook als je je telefoon al hebt weggelegd. Dat werkt door in hoe je over jezelf denkt.” Denk bijvoorbeeld aan deze dingen:

• Je vergelijkt jezelf met anderen – vaak met gefilterde of bewerkte beelden.
• Je voelt druk om perfect te zijn – iedereen lijkt het beter voor elkaar te hebben.
• Je concentratie neemt af – doordat je steeds prikkels krijgt van je telefoon.
• Je voelt je sneller somber of onzeker – vooral als je niet kritisch kijkt naar wat je ziet.

Onzeker door social media? 7 tips van expert Amber van der Wal

Je hoeft social media niet uit je leven te bannen. Maar beter nadenken over wat je ziet en hoe je scrolt, maakt al veel verschil. Dit zijn de tips van Amber om onzekerheid door social media tegen te gaan:

1. Praat erover

Voel je je rot na het scrollen op social media? Zeg het tegen iemand. Een vriend, je ouders of een mentor. Door te praten merk je dat je niet de enige bent.

2. Gebruik je telefoon bewust

Vraag jezelf af: wil ik dit echt zien, of scrol ik uit gewoonte?  Door je dit vaker af te vragen, word je bewuster van je eigen gedrag en kan je dit aanpassen. 

3. Zet meldingen uit

Door meldingen uit te zetten, word je minder vaak gestoord. Je hoeft dan niet steeds op je scherm te kijken. Dat scheelt een hoop onrust.

4. Begrijp het algoritme

Wat je één keer bekijkt, krijg je vaker te zien. Als je bijvoorbeeld veel fitness- of beautyposts ziet, lijkt het alsof iedereen er zo uitziet. Maar dat is niet zo. Amber: “Wees je ervan bewust dat je idee over dingen wordt beïnvloed.” Lees hier meer over hoe het algoritme van social media zoals Instagram en TikTok werkt. 

5. Volg of verwijder accounts waar je wel blij/niet blij van wordt

Vul je feed met dingen die je inspireren, opvrolijken of echt interesseren. Ontvolg mensen, hashtags of kanalen waar je onzeker van wordt. Hoe je dit doet?: 

• Zoek naar de hashtag: Typ in de zoekbalk bovenaan het scherm de hashtag die je wilt blokkeren. 
• Selecteer de hashtag: Kies de hashtag uit de zoekresultaten. 

Blokkeren of dempen: Klik op de drie puntjes in de rechterbovenhoek en selecteer ‘Niet geïnteresseerd’ om in de toekomst geen berichten meer te zien die te maken hebben met die hashtag. 

6. Spreek af wanneer je offline bent

Vertel anderen wanneer je je telefoon weglegt. Bijvoorbeeld tijdens het eten, vlak voor het slapengaan of op vaste momenten overdag. Zo geef je je hoofd rust.

7. Doe iets anders dan scrollen

Ga meer offline activiteiten doen. Ga wandelen, teken iets, lees een boek of bel iemand op. Even offline zijn, helpt om weer in het hier-en-nu te komen. En kies iets wat écht bij je past. Dan houd je het vol.
Wil je nog meer tips? Lees dan hier het artikel: Telefoonverslaving? 10 tips van een expert 

Luister: Op Instagram is bijna iedereen gespierder dan ik

Als Rick zijn relatie uitgaat, besluit hij te willen werken aan zijn lichaam. Binnen korte tijd vertelt de ene na de andere influencer wat er nodig is om gespierder te worden. Dit verhaal van Rick is geen uitzondering. In de podcast Gevangen in je feed, gemaakt in samenwerking met Zilveren Kruis, gaat Doortje Smithuijsen in gesprek met Rick en twee andere jongeren. Ze bespreken hoe social media hun leven langzaam overnam. Wil je meer lezen en oplossingen over hoe je minder op je telefoon kan zitten? Doe dan de check en begin met social minderen.  

Bronnen:
Unicef (2024) - Siebers et al. (2024) - Jongerenonderzoek 2024