De paradox van eigen regie. Hoe help je jouw medewerkers gezond te blijven?

Aan het woord is Lotte Mintjes van Zilveren Kruis. Zij houdt zich dagelijks bezig met het thema eigen regie. “We kregen van één van onze klanten de vraag waarom al hun ingezette voorzieningen niet aan leken te slaan. Die vraag leidde tot een onderzoek onder leiding van hoogleraar vitaliteitsmanagement Tinka van Vuuren. Het onderzoek vond plaats onder 1000 medewerkers van vier grote bedrijven en toonde aan dat eigen regie heel belangrijk is in het voorkomen van ziekteverzuim .”

Gezond gedrag volhouden

Uit het onderzoek bleek dat gezond gedrag en het volhouden van gezond gedrag van verschillende factoren afhankelijk is. Lotte Mintjes: “Die factoren zijn opgenomen in een model dat wij gebruiken ter ondersteuning van onze klanten. Enerzijds liggen die factoren aan de kant van de werkgever. Zichtbaar in faciliteiten, zoals de kantine met een gezond aanbod, maar ook in onzichtbare zaken als een bedrijfscultuur waar over gezondheid gepraat kan worden. Anderzijds liggen er factoren bij de medewerker. Zijn houding ten opzichte van gezond gedrag, maar ook zijn vermogen dat toe te passen, bepalen deels hoeveel hij zelf zal doen om gezond te blijven.”

Cultuur en plezier

Als werkgever kun je bijdragen aan de mate waarin medewerkers de regie pakken. Mintjes noemt het een paradox. “Het klinkt tegenstrijdig om hier invloed op uit te oefenen. Maar wat marketeers al heel lang weten, begint de HR-wereld nu pas te ontdekken. Cultuur, incentives en plezier werken veel beter dan heel veel informatie verstrekken en een cursusaanbod. Sterker nog, al dat aanbod voelt voor medewerkers als nóg meer extra werk, terwijl één van de belangrijkste oorzaken van verzuim werkdruk is.”

Jaarlijks sportevenement

Wat zou wel een goede aanpak zijn? “Om een voorbeeld te noemen, ik hoorde laatst dat een klant van ons uit de auto-industrie, jaarlijks een sportevenement organiseert. Hun eigen ‘Games’, waarin bijvoorbeeld met autobanden wordt gegooid. Dat evenement leeft echt en spoort medewerkers aan ervoor te trainen.” Het zit ook in goede voorbeelden. “Mensen zijn kuddedieren. We willen graag mee in wat normaal is. Als de koelkast op kantoor gevuld is met snacks, is het moeilijk daar je salade tussen te zetten. Maar andersom geldt precies hetzelfde.”

Totaalplaatje gezondheid medewerkers

Het is even schakelen, maar Mintjes ziet een duidelijke kentering. “We hebben heel lang ons best gedaan om bedrijven zo systematisch mogelijk in te richten. Alles controleerbaar, in schema’s en overzichten. Daar past de term Human Resources ook bij, waarin mensen een middel zijn. Maar er is de laatste jaren bij veel bedrijven sprake van humanisering. Het totaalplaatje van de gezondheid van medewerkers is belangrijk. Als je met ze in gesprek gaat over wat zij nodig hebben, kun je op het goede moment de juiste faciliteiten bieden. Uiteindelijk is dat goed voor je medewerkers en dus goed voor het bedrijf. Zorg dus dat je wel degelijk aanbod hebt, maar pas als blijkt dat je medewerker daarbij gebaat is.”

Gezondheid op agenda

Een cultuur waarin de medewerker centraal staat is niet van de ene op de andere dag gerealiseerd, maar kleine veranderingen kunnen al bijdragen. Regelmatig aan medewerkers vragen hoe het me ze gaat en gezondheid expliciet op de agenda zetten bieden ruimte om het gesprek aan te gaan. Uiteraard is een gesprek over de individuele gezondheid verbonden aan regels en zijn sommige gesprekken weggelegd voor de bedrijfsarts. Maar er is nog genoeg mogelijk. Ook doe je er goed aan een deel van de controle los te laten. Lotte Mintjes: “Bij nieuwe plannen is het niet alleen zinvol om te kijken wat je kunt doen, maar ook naar wat je kunt schrappen. Is alles echt nodig? In de zorg bijvoorbeeld, ligt heel veel druk op administratie die ten koste gaan van de tijd die mensen aan het bed kunnen staan. Dat besef begint langzaam bij zorgverzekeraars en HR-managers in te dalen. Die enorme werklast fix je niet door een cursus mindfulness. Deze mensen moet je werk uit handen nemen. Daarna kun je kijken wat verder nog nodig is.”

Aan de slag

Zilveren Kruis biedt onder meer een train de trainer programma, dat werkgevers helpt om ruimte te creëren. Werkgevers kunnen in de training actief aan de slag met de vraag waar in hun organisatie precies de drempels liggen die medewerkers weerhouden van eigen regie. Onze Gezond Ondernemen adviseurs vertellen je er graag meer over.