Wat er gebeurt als jij slaapt...
Als je er goed over nadenkt is slaap een gek fenomeen. We sluiten onze ogen, en plotseling is het uren later. Uren waarin we voor ons gevoel niet ‘actief’ aanwezig zijn geweest. Terwijl deze uren slaap juist onmisbaar zijn voor onze lichamelijke én mentale gezondheid. Maar wat gebeurt er nu eigenlijk precies, in die uren dat we onze ogen sluiten?
Slaap is heel belangrijk voor ons. Tijdens het slapen rusten we uit, en herstellen zowel lichaam en geest. Een goede nachtrust zorgt ervoor dat we de emoties van de voorgaande dag kunnen verwerken, en dat we onthouden wat we die dag hebben geleerd. Daarnaast reset het als het ware de hersenen, waardoor we de volgende dag weer ruimte hebben voor nieuwe kennis, emoties en prikkels.
Wat zijn de vier verschillende slaapfasen:
Tijdens het slapen doorlopen we een paar keer een slaapcyclus van zo’n 90 – 120 minuten, telkens opgebouwd uit vier fases.
Fase 1: de inslaapfase.
In deze fase neemt de hersenactiviteit af en vallen onze ogen dicht. Deze fase duurt meestal een paar minuten. In deze fase zweven we qua bewustzijn tussen slapen en waken.
Fase 2: de lichte slaap.
Hierbij slapen we wel, maar nog niet diep. In deze fase kan je eenvoudig wakker worden van geluiden of andere prikkels. Wanneer we wakker worden tijdens deze fase, hebben we het gevoel dat we nog niet echt hebben geslapen. De lichte slaap duurt ongeveer een uur.
Fase 3: diepe slaap.
De ademhaling wordt regelmatig, het hartritme daalt en de spieren ontspannen. Wanneer we tijdens de diepe slaap wakker worden voelen we ons verward en duurt het soms even voor we ons realiseren waar we zijn. Deze fase duurt iets minder dan 20 minuten, en zorgt voor lichamelijke rust.
Fase 4: de REM-slaap.
Na de diepe slaap komen we in de REM-slaap terecht. Dit wordt ook wel de droomslaap genoemd, gekenmerkt door snelle oogbewegingen (rapid eye movement). Tijdens deze fase zijn onze spieren volledig ontspannen, maar werken onze hersenen op volle toeren. Deze zijn bezig met de verwerking van gegevens en het opslaan van informatie in ons langetermijngeheugen. Daarnaast vindt tijdens deze slaapfase ook ons emotionele herstel plaats. De REM-slaap duurt ongeveer 20 minuten, waarna de slaapcyclus voltooid is.
Gebroken nachten
In principe worden we na elke slaapcyclus even wakker. Ons lichaam doet dan een korte controle (Volle blaas? Niet te koud/warm? Geen gekke dingen in de omgeving?). Wanneer alles oké is, slapen we meteen weer in, en begint ons lijf aan de volgende slaapcyclus. We hebben dan vaak niet eens door dat we heel even wakker zijn geweest. Maar het kan ook dat we na een slaapcyclus niet meer goed inslapen. Of nog vervelender: wakker worden voordat we alle fasen hebben doorlopen. Dan rust ons lichaam niet genoeg uit, en krijgt het niet de mogelijkheid fysiek en mentaal te herstellen. Bijna iedereen heeft wel eens last van zulke gebroken nachten. Heel vervelend, maar gelukkig zijn er een aantal tips en handigheidjes die kunnen helpen bij het herstellen van je slaap.
Dit artikel is onderdeel van de Beter slapen updates. Wil je nog meer tips om beter te slapen?
TIP!