Transcript Afl. 1 - Social media
Edson
00:00:00
Van oude wijsheden tot online trends over gezondheid wordt altijd van alles beweerd. In Gezond Verstand ga ik, Edson de Graça, samen met een expert en ervaringsdeskundige op zoek naar betrouwbare informatie over de vele misvattingen die over gezondheid bestaan. We doen dat aan de hand van feiten en fabels en vandaag hebben we het over de impact van social media. In de studio zijn we mij. Thijs Launspach, psycholoog, spreker en schrijver met een scherpe blik op de mentale gezondheid van onze tijd. In je boek A Sociale Media duik je in de impact van social media op ons leven. Daar gaan we het zo over hebben. Maar niet alleen Thijs zit hier, ook Victor van Bindsbergen AKA Vic Clay. Zeg ik het zo goed?
Victor
00:00:46
Je zegt het goed.
Edson
00:00:48
Hij is content creator. Je kan hem kennen van zijn dagelijkse comedy video's. Met zijn scherpe observaties van de mensen om hem heen. En zijn eigen ervaringen in deze mooie stad Amsterdam. Ja toch? Absoluut. We gaan het hebben over social media. Genoeg kennis hier in de studio. Maar we gingen ook de straat op met de vraag. Social media beïnvloedt mijn zelfbeeld.
START STRAATINTERVIEWS
Voorbijganger 1
Social media beïnvloeden mijn zelfbeeld. Oh ja, zeker. Als tiener ben je veel vatbaarder. Je prefrontale cortex is nog niet ontwikkeld, dus alle dingen komen intenser binnen. Ik denk dat bepaalde ideaalbeelden die worden vertoond op social media, dat je dat minder goed kan nuanceren voor jezelf.
Voorbijganger 2
Wel een beetje, want op social media laten ze natuurlijk altijd de goede dingen zien in iemands leven. Twijfelen over hoe goed jij het nu eigenlijk hebt.
Voorbijganger 3
Als jong meisje en je bent een puber dan ben je natuurlijk onzeker en best wel gevoelig ook voor de mening van anderen. Dus ja, dan helpt social media daar niet bij als je daar alleen maar perfecte plaatjes uitziet.
Interviewer
En dochters staan naast u?
Voorbijganger 4
Hebben die het daar al thuis over? Ja, absoluut. Ja, daar maak ik me wel eens bang om. Dat dat wel gebeurt. Maar goed, goed daarover praten, open zijn, dan hopelijk. Voorkomen we dan rampzalige dingen. Maar ik denk wel dat dat echt een issue is.
EINDE STRAATINTERVIEWS
Edson
00:02:06
Ja, dezelfde vraag ga ik aan jullie stellen. Thijs en Vic. Vic, social media beïnvloedt jouw zelfbeeld? Ja of nee?
Victor
00:02:17
Ja, ik denk het wel. Het is in mijn geval natuurlijk lastig. Omdat mijn hele carrière is om social media heen. En mijn eigen hoofd is een soort merk op social media. Wat het natuurlijk anders maakt dan. Als je dat niet hebt. Dus het is allemaal iets intenser. Maar ook okéer. Omdat het ook mijn baan is.
Edson
00:02:35
Maar je consumeert ook social media toch?
Victor
00:02:38
Ja maar dus niet zo heel veel. Ik zit heel veel op social media voor mijn werk. Dus het is niet dat als ik daarna thuis kom. Dat ik ook nog eens ga lopen doomscrollen. Want dan heb ik echt wel genoeg gezien. Ik heb sowieso niet echt veel last gehad. Van social media. Buiten werk om. Dat ik merk dat ik er langer op zit dan ik wil. Wat dat betreft niet heel verslaafd gevoelig.
Edson
00:02:59
Oké, en hoe manage je dat? Want ik wil het weten.
Victor
00:03:03
Hoe doe je dat? Ik kan ook prima af en toe een peuk roken op een feestje. Je bent er zo een. Maar ik heb ook nooit de behoefte gehad om als ik ochtends wakker word met een koffertje een peuk te gaan roken. Dus ik denk dat ook je bent daar gevoelig voor of niet. Verslavingsgevoelig überhaupt of niet. En ik merk dat ik met niks eigenlijk heel verslavingsgevoelig ben in dit leven. Dus waarschijnlijk met social media is dat ook makkelijker.
Edson
00:03:27
Oké. En Thijs, is hij een van de gelukkige mensen in deze maatschappij?
Thijs
00:03:32
Nou, ik denk dat het klopt dat je verslavingsgevoeliger kunt zijn. Dat sommige mensen verslavingsgevoeliger zijn dan andere mensen. En dat die daar in heel veel verschillende aspecten in hun leven last van hebben. Of het nou drank is of middelen of gedrag of social media. Ik zou social media wel echt onder een gedragsverslaving scharen. Maar het klopt dat sommige mensen daar minder last van hebben. Dus wat dat betreft mazzel, zou ik zeggen. Ik denk dat heel veel mensen er een beetje last van hebben. Van die verslavingsgevoeligheid. Wat ik ook wel een huistuin- en keukenverslaving zou willen noemen. Net even iets te lang op je telefoon zitten. Daar net even op een vervelende manier door worden beïnvloed. Maar niet echt heel problematisch. Ik denk dat het merendeel van de mensen is. En dan heb je een kleiner groepje die echt heel veel problemen krijgt. behoorlijk verslingerd te raken aan social media. Of daar heel erg ontsnapping in te zoeken. Of daar heel erg mee bezig te zijn.
Edson
00:04:29
Maar je hebt het over net iets te lang.
Thijs
00:04:30
Wat is dan net iets te lang en wat is dan veel te lang? Ja, ik denk dat het saaie antwoord is dat zal per persoon verschillen. Maar ik denk dat de ervaring dat je denkt ik ga nu even een half uurtje scrollen of een kwartiertje scrollen en je legt na twee uur je telefoon weg. En je denkt waar is in vredesnaam mijn tijd naartoe gegaan? Want ik voelde al dat ik zo weinig tijd had. Dat is een ervaring die heel veel mensen wel delen, denk ik. Dus daar zijn niet per se klinische richtlijnen voor. Wanneer dat teveel is. Maar ik denk dat de algoritmes van dit soort social media wel heel goed zijn. En jou meer tijd afhandig maken. En je ook niet altijd heel fijn over jezelf laten voelen terwijl ze dat doen.
Edson
00:05:08
Wanneer wordt het, want je zegt voor iedereen is het anders. Maar wanneer wordt het problematisch? Wanneer kan je echt spreken van oké, nu heb ik een probleem?
Thijs
00:05:21
Ja, wederom een heel saai antwoord. Dat zal per persoon verschillen. Ik denk dat er wel een aantal waarschuwingssignalen zijn. Je zou kunnen zeggen je bent echt verslaafd op het moment dat je weet dat het negatieve consequenties voor je heeft. Maar je bent toch niet in staat ermee te stoppen of te minderen. Dat zou ik wel een waarschuwingssignaal zien. En wat zouden die negatieve consequenties kunnen zijn? Waar hebben we het dan over? Moet ik even misschien een klein stapje nog achteruit stappen. Mijn werk gaat dus veel over mentale gezondheid en de effecten van technologie op mentale gezondheid. Ik denk één ding wat je daarover kan zeggen is dat ondanks dat social media behoorlijk verslavend zijn. En zeker de algoritmes achter de grote platforms op social media. Dat de meeste mensen daar redelijk goed mee om kunnen gaan. Dat is het goede nieuws, denk ik. Die zullen misschien, waar ik het net over had, net even iets te lang aan het scrollen zijn. Jaloers worden door wat ze zien. Of eigenlijk door wat de mensen zeggen in het filmpje dat we net hebben gezien. Ik krijg een beetje last van mijn zelfbeeld. Dat soort dingen. Maar kunnen daar relatief goed mee omgaan. En dan is er een wat kleinere groep. Die echt problematisch gedrag heeft. Of problematische consequenties van het gedrag heeft. En dan heb je het in de literatuur over. Een verhoogde kans bijvoorbeeld op depressie. Een verhoogde kans op angststoornissen. Heel erg afgeleid zijn. Een behoorlijke knauw tegen jezelfbeeld krijgen. Het gevoel hebben dat je waardeloos bent ten opzichte van wat je allemaal ziet. En dat kan vrij extreme vormen aannemen. En we weten ook dat hoe meer je op social media zit, hoe groter de kans dat je dat soort consequenties oploopt. En hoe eerder je begint met social media, hoe groter de consequenties kunnen zijn, potentieel. Dus ik denk dat we daarmee te maken hebben. Maar nogmaals, de grote groep van de mensen heeft er misschien wel wat last van, maar niet extreem veel last.
Edson
00:07:14
Nou heb ik zelf kinderen, waarvan één dertien. Bij mij thuis is het zeg maar zo, in de woonkamer waar iedereen is, mag je geen mobieltje hebben. Maar hij vindt het heel lastig. Hij wordt gewoon gek. Hij komt gewoon beneden. Hij weet dat het een regel is. En toch zit hij de video's van Vic Clé te kijken. De hele tijd. Ik word er helemaal gek van. Wat is het effect op die groep? Want je zegt als je vroeg begint. Dan kan het nog problematischer zijn.
Thijs
00:07:52
Ja. Ik denk dat het heel erg afhangt van hoe je als ouder dit begeleidt. En overigens, we zullen ongetwijfeld te spreken komen over wat je zelf kunt doen als ouder. Of wat je voor jezelf kunt doen om er wat minder last van te hebben. Ik denk ook dat er gewoon regels moeten komen voor in hoeverre deze algoritmes zich mogen richten op minderjarige kinderen. Dat lijkt mij namelijk een heel slecht idee als we dat laten doorgaan zoals dat nu is. Maar vergis je niet, dit zijn hele verslavende technologieën. Dit is misschien wel het allerverslavendste dat we ooit hebben gemaakt. En een van de meest verslavende elementen daarvan is dat het nooit ver bij je vandaan is. Misschien voor jouw zoon dan, weet je, is het alleen in de woonkamer. Maar voor volwassenen, die hebben hun telefoon eigenlijk altijd in hun zak. En die gaat geen moment uit. In de sauna en in het vliegtuig. Of misschien tijdens een begrafenis. Of tijdens een podcastopname. Maar voor de rest zijn er eigenlijk geen momenten dat je telefoon uitgaat. Dus het is altijd. in de buurt. Dus het is en heel verslavend en je kan er altijd op elk moment dat je even ongemakkelijk voelt of verlegen voelt of onprettig voelt of je een beetje alleen of verloren voelt, kun je altijd je telefoon erbij pakken en een soort dopamine-hit krijgen van die algoritmes.
Victor
00:09:04
Dat is ook inderdaad interessant, los van je hele zelfbeeld en dat soort dingen. Als je veel op social media zit en je hoogtepunten ziet en knappere mensen, maar inderdaad al die momentjes dat je Ik merk dat heel veel mensen van mijn generatie en jonger een beetje, en ik zelf ook merk ik, gewoon een beetje angstig zijn geworden voor kleine sociale interacties. Omdat je altijd bij de bus halt of in de trein of bij de kassa zit je gewoon op je telefoon. Normaal, als je dan niet die telefoon had, was er natuurlijk veel grotere kans dat je met iemand een klein contactje zou leggen. Of een praatje of een opmerking of zo. Dat is ook wel erg triest om te zien.
Thijs
00:09:39
En het verhindert je dus ook dat je beter wordt in dat soort interacties. Want dat is onderdeel van wat je zou kunnen noemen de opportuniteitskosten van social media. Je kunt je tijd maar één keer uitgeven. En dat kun je aan oefenen van sociale interacties doen met mensen in de buitenwereld. Of je kan je tijd investeren door acht uur per dag op TikTok te gaan. Dat is tijd die je maar één keer kan uitgeven. En dit soort sociale interacties die inderdaad voor millennials en voor Gen Z'ers steeds angstiger worden of onprettiger of ongemakkelijker worden. Die moet je gewoon duizenden keren oefenen voordat je daar een beetje comfortabel in wordt.
Victor
00:10:12
Die duizenden keren worden heel veel afgepakt.
Thijs
00:10:15
Ja precies. Dat oefenmateriaal dat slinkt omdat je eigenlijk vooral bezig bent met je tijd ergens anders in investeren. In die social media die zo goed zijn in je tijd afhandig maken.
Edson
00:10:25
En zeg maar die sociale interacties. Is dat voor jou dan belangrijk? Want je hebt ook sociale interacties gewoon online. Is dat niet gewoon de wereld waar we naartoe gaan?
Victor
00:10:36
Ja, dat vind ik een beetje een triest idee. Maar ik ben gewoon echt niet iemand die praatjes maakt op straat. Dat zou ik zonder social media denk ik ook niet zijn. Maar daardoor. Ik had het dus laatst bij de Albert Heijn. Ik had daar ook een video over gemaakt. Ik stond gewoon bij de kassa en ik had gewoon een soort gesprek met een soort omaatje. Die stond achter mij. Die had een biertje. Die zei, ja, ik ben geen alcoholist, maar het is voor mijn zoon. Anders komt hij niet meer langs. Ja, ja, oma. Het was een statiegeldbonnetje. En toen stond er een man voor mij. Die ging haar een beetje dat uitleggen. Het was een soort lolletje met z'n drieën. En die cachère deed een beetje mee. En toen liep ik zo naar buiten. Toen dacht ik, wow, lijkt me wel een feelgood film dit. En toen dacht ik, wat triest dat ik zoiets normaals dan. helemaal bijzonder ben gaan vinden. Normaal zou je gewoon allemaal een beetje naar je scherm turen. En dan van hoi, afrekend, dankjewel en weg.
Edson
00:11:18
En worden we dan individualistischer? Gaan we allemaal op een eigen eiland zitten? Want ik heb het vaak met mijn zoon. Mijn zoon heeft, weet je, hij zegt, pap, ik ga voetballen met die boys. Ik denk, hooray! Ik heb nog net niet confetti gepopt, omdat ik denk, die man gaat eindelijk een keer naar buiten. Ik zeg, hoe laat gaan jullie afspreken? Hij zegt, ja, nee, gewoon boven. Met FIFA ga ik met zijn voetbal. Ik denk, damn, son. Wat voor uitwerking gaat het hebben op onze maatschappij? Als we allemaal in ons eigen hokje nog wel contact hebben met elkaar. Maar wel echt alleen.
Thijs
00:11:56
Ja, ik weet niet of ik dat dan individualistisch zou noemen. Ik denk dat dat sowieso een separaat ding is. Dat we niet meer eenzelfde soort waarheid hebben waar we in geloven. Maar allemaal onze eigen waarheid. Al vrees ik dat we daar toch wel behoorlijk collectief in zijn geworden. Want we gaan wel in die waarheid achter een hele specifieke groep aan. Die dicteert wat we moeten denken over dingen. Dat is die bubbelvorming in de maatschappij waar je wel eens wat over hoort. Maar ik denk dat het misschien nog wel een hele praktische uitwerking heeft. In het verlengde van waar ik het net over had. Je kunt je tijd maar één keer uitgeven. En wat die social media hebben gedaan. Games is denk ik een separaat ding. Maar jongens gamen meer. En meiden zijn meer bezig op social media. Maar wat die technologie heeft gedaan is dat soort tijd afhandig maken van ons. En we weten eigenlijk uit onderzoek dat min of meer elke activiteit die je in de buitenwereld ontplooit met andere mensen idealiter. Of het nou werken is of voetballen of vrijwilligerswerk doen of gewoon hangen met je vrienden. Dat dat over het algemeen een positief effect heeft op je gemoedstoestand. En die activiteiten die je zelf doet op je eigen kamer. met een telefoon erbij, zijn neutraal of juist negatief voor je gemoedstoestand. Dus als je de interactie die jij met je zoon hebt, een keer 15 miljoen doet, dan heb je dus een netto resultaat van een stuk minder geluk in de maatschappij. En dat draagt ook wel bij aan waarom social media zo slecht zijn voor de mentale gezondheid. Het houdt ons weg bij dingen die we anders hadden kunnen doen, waar we gelukkiger van zouden worden.
Victor
00:13:29
Je kan ook heel makkelijk nietjes vinden. Jij houdt heel erg van K-pop. Dan kun je heel makkelijk zo'n community vinden. Dat is dan weer het leuke eraan. Wat ook weer kan leiden tot offline leuke dingen. Vriendschappen.
Thijs
00:13:44
Ja, zeker. Als het dat doet, dan heb ik er ook niet zo heel veel problemen mee. Maar het lastige is dat al te veel schermtijd je gewoon van dat soort dingen in de echte wereld weghoudt. Maar ik ben het een beetje eens. Er zijn ook best wel positieve dingen. En ik denk dat een van de positieve dingen, als we het toch over mentale gezondheid hebben, is dat mensen die ergens mee kampen of ergens mee te maken hebben en niet die support in hun eigen omgeving kunnen vinden, dat wel online kunnen vinden. Dus nee, het is ook niet dat ik zeg social media zijn alleen maar de hele tijd slecht. Het is een combinatie van dingen die heel positief kunnen zijn, maar ook dingen die heel negatief kunnen zijn. Het lastige is dat je hebt geen controle over. wat je wordt aangeboden.
Edson
00:14:22
Ja, maar jij dat over, zeg maar, zo'n puberbrein kan dat moeilijk onderscheiden van wat is nou goed voor me. Maar ik heb het zelf ook. Ik zit soms in algoritmes en dan hoor ik random guys dingen zeggen en ik merk dat ik soms denk, nou, dat is waar. Dus ik denk dan bij mezelf, ja, wat jij zegt, ik krijg per dag, krijg ik eigenlijk de meeste. uiteenlopende dingen. Dus op een gegeven moment zie ik een gast die is met dumbbells in de weer. Op een gegeven moment zie ik een hond iemand aanvallen. Op een gegeven moment zie ik een weet ik veel, een unicorn. Dan ben ik weer blij.
Thijs
00:15:00
Dit is allemaal hetzelfde filmpje?
Edson
00:15:01
Nee, dit zijn allemaal verschillende filmpjes. Dus ik ga ook in mijn emoties steeds van oh, wat is dat? Oh, zo leuk. Oh, oeh.
Thijs
00:15:13
Echt een rollercoaster eigenlijk. Ja, dat is toch niet gezond? Nee, dat klopt. En als dat voor volwassenen al zo is, dan is dat zeker voor jongeren zo. En het is, kijk, nogmaals, deze algoritmes zijn heel goed geworden in ons precies aanbieden wat we graag zien. En waar we meegesleurd worden in onze emotionele beleving. In ons gedrag ook. Dus dit is technologie die op een hele fundamentele manier ons brein hackt, zou je kunnen zeggen. En het lastige daarin is, als dat voor ons als volwassenen al zo is, die al een referentiekader hebben van wat normaal is in de wereld, dan is dat zeker zo voor jongeren die in die wereld nog op zoek zijn naar een beeld over wat is eigenlijk normaal. Jij kan, als je een klein stapje naar achter doet, nog nadenken over, ja, klopt dat nou eigenlijk wel wat die man met die dumbbells beweert over wat je zou moeten doen? Als je jong bent, dan ben je dat beeld over wat er normaal is in de wereld nog aan het opbouwen. Dus je bent aan het kijken, hoe zien normale lichamen eruit? Wat kan ik van een normaal leven verwachten? Hoeveel vrienden moet ik hebben? De spiegel die je daar de hele tijd van ziet, zijn die mensen die hun imago aan het verkopen zijn online. Dus je gaat echt denken. het is normaal om op je twintigste crypto-miljonair te zijn. Of superslank te zijn en eruit te zien als een model. Of elke dag om vijf uur op te staan en elke week een marathon te rennen. Je gaat denken dat dat normaal is, dat dat het leven is.
Victor
00:16:38
Dat is ook de hele extreme vorm inderdaad. Die supersucces van mensen die zichzelf echt verkopen. Maar ik denk ook dat het gewoon in je eigen netwerk speelt. Ik hoef mijn Insta maar te openen en er zijn altijd Als ik gewoon die stories een beetje doorklik, zijn er altijd zes mensen op vakantie. Weet je wel? Door je altijd het idee hebt van. Waarom zitten die mensen altijd op balie? Hoe kan dat? Als zij terug zijn, zitten ze ook weer gewoon stories te kijken van andere mensen op vakantie. Dus er zijn altijd mensen leukere dingen aan het doen. Ook buiten de extreme voorbeelden van mensen die zichzelf aan het verkopen zijn. Of echt de content creators of zo.
Thijs
00:17:06
Ja. En je maakt ook nog eens een beeld, een samengesteld beeld van al die aspecten die je ziet online van al die verschillende mensen. Dus je hebt inderdaad het vakantiegedrag van Brenda, maar ook dat je Je wil graag op alle leuke festivals staan, net zoals Willem, maar je wil ook het succes hebben van Björn. En zo ga je dus samen zo'n beeld shoppen van wat het is om een normaal leven te hebben. om erbij te mogen horen op basis van wat je ziet online. En dat is best gevaarlijk. Dat is voor volwassenen al gevaarlijk, maar zeker voor jongeren die daar nog veel vatbaarder van zijn.
Victor
00:17:46
En ook inderdaad als je wil net zo grappig zijn als Vic, bijvoorbeeld.
Thijs
00:17:49
En anders tel ik niet mee.
Edson
00:17:50
We gooien er een feit of fabel in. Daar gaan we. Social media speelt bewust in op emoties. Vic, feit of fabel?
Victor
00:18:00
Feit, ja. Ik denk emotie oproepen is misschien het belangrijkste van elke video. Of het goed werkt. Of je boos wordt, of blij, of lachen. Dan kijk je verder.
Thijs
00:18:12
Ja, zeker. Interessant genoeg, niet allemaal op dezelfde manier. Dus ik denk dat Instagram heel erg inspeelt op je gevoel van jaloezie over het leven dat je zou moeten hebben. Ik denk dat TikTok een soort speedachtige emotie rollercoaster is. LinkedIn gaat heel erg over het succes dat je zou moeten hebben, denk ik. En van X weten we dat vooral tweets het goed doen die jou op een negatieve manier triggeren, waar je boos van wordt of verdrietig van wordt, omdat je daar het meest op reageert. Dus ja, dit zijn allemaal bewuste manipulatie technieken op emoties.
Victor
00:18:45
Er is een soort programma voor Peppa Pig, achter iets voor kinderen van 1 tot 3 ofzo. Waar mensen echt Lululemon ofzo eten. Oh, Lululemon. Nee, dat is zijn merk. Dat is Coco Lemon.
Edson
00:18:59
Lululemon is, alle yoga meiden gaan nu helemaal los.
Victor
00:19:02
Ga door, Vic. Eet het Coco Lemon? Ja, Coco Lemon. Of Coco Melon?
00:19:08
Nee, Coco Melon. We zijn er jongens, Kokomelk.
Victor
00:19:12
Er zijn miljoenen aan het harken met die YouTube filmpjes. Maar je doet een soort van hele onderzoeken op kinderen. Ze maken ook allemaal ABC versies van zo'n aflevering. En dan gaan ze beta testen. En dan gaan ze bij de ene de shot heel snel afwisselen. En die hebben ze heel algrimmig gemaakt. Zo'n peuterbrein, gewoon totaal.
Thijs
00:19:26
Heb ik wel eens iets van meegekregen. Van die vijf camera standpunten in twee seconden. Ja, dat is heel interessant.
Victor
00:19:33
Elke anderhalf seconde of zo switch je de shot. En dan weet je andere kleuren. Heel veel kleuren.
Edson
00:19:38
Ik heb het wel eens gezien. Ik ben nooit meer dezelfde geworden.
Thijs
00:19:41
Mijn zoon is nu nog in de leeftijd dat hij gewoon een kwartier naar een bal kijkt vanuit dezelfde positie. Hoe oud is jouw zoon? 9 maanden. Net een jong voor Lululemon.
Edson
00:19:52
Gewoon lekker een keepvogel kijken ofzo. Ja precies. Jij hebt een bureau, Vic, Altijd 6. Daar begeleid jij ook content creators in. Zijn jullie daar ook mee bezig om zeg maar Ben je dan bezig, zeg maar verantwoord bezig?
Victor
00:20:10
Ja, in principe maakt iedereen wat ze willen maken. We bepalen niet wat iedereen maakt. Maar we begeleiden wel hun carrière, zowel zakelijk als creatief. Als maker krijg je natuurlijk heel veel shit over je heen. Haatcomments, dat soort dingen. Sommige mensen trekken zich daar meer aan dan anderen. En daar hebben we het wel over. Maar dat is ook weer zo iets raars als social media. Maar niemand zou dat soort dingen in het echt zeggen. Het zijn allemaal anonieme accounts. Dat is ook al veel schelen, toch? Als je gewoon geen anoniem account kan maken online.
Edson
00:20:37
Zijn jullie daar voorstander van? Ik heb wel eens gedacht van, ik post ook wel eens wat. Soms krijgen dingen naar je hoofd dat je denkt, ja, maar diegene aan de andere kant heeft geen idee wat voor impact dat op mij heeft. Dropt gewoon een drolletje. En denkt van ik ga weer verder met mijn leven. Maar ik zit de hele dag te denken van shit. Misschien komt diegene me wel opzoeken. Als ik ergens loop of wat dan ook. Misschien is het gewoon een jongetje van twaalf. Ja, precies. Die gewoon. Heeft er gewoon geen erg in. Wat het met mij doet. Dus zou dat ook een beetje een oplossing kunnen zijn. Voor verantwoord social media. Als iedereen gewoon echt geregistreerd is.
Victor
00:21:16
Ik zou het top vinden. Als elk profiel gewoon te linken is aan de persoon. Ja, toch. En als je dan een aparte account erbij wil, is dat ook gewoon weer gelinkt aan je basisprofiel. Ik denk dat het heel veel zou schelen voor stront gooien online.
Thijs
00:21:28
Zeker, absoluut. Wat voor mij een soort bijproduct zou zijn, de voorname reden om dit te gaan doen, zou zijn dat je een leeftijdsgrens op social media kunt gooien daarmee. En daar zou ik heel erg voor zijn, want we vinden het heel normaal om van Dingen die potentieel schadelijk zijn in de levens van kinderen en jongeren. Om die bij ze weg te houden. Om dat te reguleren. Je mag als jongere niet drinken onder je 18e. Je mag geen schulden aangaan voor een telefoonabonnement onder je 18e. Je mag niet roken onder je 18e. Maar je mag wel als 14-jarige 6 uur achter elkaar op je kamer op TikTok zitten. En daar de meest vreemde dingen zien. Ik hoop dat ik dan niet al te veel van jouw potentiële volgers weghaal. Maar ik denk dat het een heel slecht idee is. Dat jongeren en kinderen onbeperkt toegang hebben tot social media. En alles wat daarmee samenhangt. Dus ik denk dat het heel goed zou zijn om te zorgen dat je iets van een leeftijdsverificatie doet. En ik zou zeggen dat moet je dan wel bij de techbedrijven zelf leggen. Die dan verantwoordelijkheid hebben om dat te verifiëren. Zoals banken dat ook al doen met hun klanten. Dat is helemaal geen nieuw idee. Maar een van de bijeffecten is dat je dat hele probleem van trollenlegers niet meer hebt. Blijkbaar ongeveer 40% van de deelnemers op X, dat is helemaal geen mens, maar dat is gewoon een AI-gene. 40%? Dat zijn sommige van die schattingen, ja. En je hebt ook een stuk minder anonieme toetsenbordridders die je voor van alles nog wat. Het punt is dat we nog heel erg aan het leren zijn met omgaan met dit soort technologie. Dus we weten soms ook niet wat voor effect het kan hebben aan de andere kant van het beeldscherm. Als je dus iets edgies zegt.
Victor
00:23:09
Dat zou ik nooit in het echt tegen mij zeggen.
Thijs
00:23:11
Nee, dat lijkt me ook niet. En vaak ook waarschijnlijk als je me op zou bellen. Wat maak je me nou? Dan zou je zeggen, oh ja, zo had ik het niet bedoeld. Ja, precies.
Edson
00:23:21
Wat het er net al over. Volgende feit of fabel. Je had het over een leeftijdsgrens. Dit is hem. Social media heeft het meest invloed op een puberbrein.
Thijs
00:23:34
Ja, ik denk dat dat klopt. In ieder geval de grootste invloed. En dat heeft te maken met het ding waar we het eerder al over hadden. Met het feit dat die nog heel erg aan het onderzoeken zijn. Wat is de wereld eigenlijk? En wat kan ik daarin verwachten van de wereld en van mezelf? En eigenlijk die beelden het hele tijd verwrongen worden. Naast dat we weten ook uit cijfers dat zij de echte grootgebruikers zijn van social media. Dus dat gaat echt om uren per dag. En als je dat omslaat naar wat het in een week is, of in een maand is, of in een jaar is. Dat zijn ongelooflijk veel uren. Waarin ze niet altijd leuke dingen te zien krijgen. En waarin ze, die ze ook niet kunnen besteden aan, waar we het eerder over hadden, het oefenen van sociale interacties bijvoorbeeld.
Victor
00:24:13
Hoe manage jij dat bij jouw zoon, dochter?
Thijs
00:24:16
Hoe dat manage?
Victor
00:24:18
Los van het woonkamerbeleid.
Edson
00:24:19
Het is best lastig. Want handhaven, omdat het zo vaak gebruikt wordt. Dus ik heb nu, en het heeft even geduurd, maar ik heb nu hele strakke regels. Beneden dus geen telefoon. En je komt van school. Dan mag je een half uur even je ding doen. Als dat op je telefoon is, dan mag dat. Maar dan knal ik de wifi eruit. En dan is het gewoon even na het eten, hebben we gewoon geen schermgebruik meer. Ze hebben geen 5G ofzo? Ja, ze hebben wel 5G, maar ook die kan ik afknijpen. Dus dat is allemaal via. Ze hebben niet toevallig het wachten van de buren ook. Nee, nee, nee. Maar ze vinden toch, het gaat heel snel. Kijk, soms om na het eten, dan moeten ze de telefoons inleveren. En hoe gierig ze dan worden. En hoe lijp ze dan worden. Dat is wel echt zorgwekkend. Het is echt gestoord. Het is gewoon echt junkie. Mama telefoon papa. Alsjeblieft.
Thijs
00:25:20
Supergek. En nog even terug naar de stelling over het puberbrein. Ik zeg daarmee natuurlijk niet. Dat het niet schadelijk kan zijn voor volwassenen. Want er zijn ook veel volwassenen waarvoor het schadelijk is. Maar ik denk dat het wel. Simpelweg omdat de effectgrootte groter is bij minderjarige gebruikers, denk ik dat je dat wel kunt zeggen. En het is gewoon zo dat waar je je brein mee traint, daar wordt je brein ook heel goed in. Dus als je tien jaar lang viool oefent, dan heb je aan het einde van die tien jaar het brein van een vioolvirtuoos. Als je tien jaar lang zes uur, zeven uur, acht uur per dag TikTok-filmpjes kijkt, dan is dat waar je brein heel goed in is. Maar de vraag is, kan je dan daarna ooit nog een studieboek lezen bijvoorbeeld? Lukt dat wel?
Victor
00:26:02
Ik merk het ook nu al, hoor. Mijn spanningsboog is totaal een punt geworden, zeg maar. Ik moest laatst bij de VPRO een soort brainstorm doen. En toen moest ik gewoon drie kwartier ergens stilzitten en opletten. Nou, ik hoef dat nooit meer te doen, weet je wel. Alles gaat heel snel. Op mijn werk ook. Ja, het is wel heftig. Ja, ik had dat laatst ook.
Thijs
00:26:21
De laatste keer dat ik echt een film zag in de bioscoop is al wel echt een hele tijd geleden. Dat je niet onderbreekt of even je telefoon erbij pakt om ondertussen wat te doen.
Victor
00:26:28
Op een bioscoop kan dat ook en thuis kan je dat ook niet. Dan zit je toch altijd ook weer met je telefoon erbij.
Thijs
00:26:33
Het is echt gestoord. Het vervelende daaraan is dus dat dual screenen. Je telefoon kijken terwijl je een serie of een film aan het kijken bent. Dat weten nu de makers van series en films ook. En die maken ze expres dommer. Omdat je ze dan nog kan volgen, terwijl je een telefoon in je hand hebt. Dat ben je niet. Er was later een memo bij Netflix van we moeten nu niet te veel metaforisch taal gebruiken. We moeten gewoon een conversatie moeten zijn, zodat we weten wat het is. Dan moet je mee kunnen komen.
Edson
00:26:56
Dus we worden gewoon dommer gemaakt?
Thijs
00:26:59
Ik vrees dat dat wel aan de hand is ja. Ik ben heel cynisch en heel Duits. Nu heb ik een koppeltheorie. Waarom willen ze ons dommer hebben? Dat kan ik je wel uitleggen. En dat heeft te maken met het hele social media spel. Het is geen toeval dat dit soort bedrijven de grootste bedrijven ter wereld zijn. En dat jij niet betaalt om een abonnement te hebben. Dat is omdat jij niet de klant bent. Jij bent het product dat wordt verkocht. Jouw aandacht is het product dat wordt verkocht. Dus het belang van het bedrijf is jou zoveel en zo lang mogelijk op dat platform te hebben. Door jou precies de dingen aan te bieden wat jij zo leuk vindt dat je blijft hangen. Zodat jou ondertussen advertenties kunnen worden verkocht waar het geld vandaan komt. Het is nieuw voor jou. Dit is geen conspiracy. Het is wel een conspiracy, maar hij is waar in dit geval.
Edson
00:27:51
Dat weet ik, ja.
Thijs
00:27:54
Je bent echt helemaal flabbergasted.
Edson
00:27:56
Weet je wat het is? Kijk, we leven allemaal in onze eigen bubbel. En ik voel dat ik dommer word door het gebruik van socials. Omdat ik gewoon minder zelf ga nadenken. Omdat ik dan denk, oh ja, die guy met die vette spieren, die heeft wel geluk. Die heeft gelijk dat ik meer de range moet pakken. Dus ik denk zelf niet na. Ik denk, oh ja, hij heeft gewoon gelijk. Klaar. Maar ik maak me gewoon zorgen. Heb ik nog een feit of fabel? Daar gaan we. Ik denk dat jij je antwoord al klaar hebt. Maar goed, prima. Wanneer je veel tijd op social media doorbrengt, is dat schadelijk? Is dat zo, Vic?
Victor
00:28:36
Dat denk ik wel. We hebben het ook gehad over de positieve dingen. Maar ik denk dat dat niet opweegt tegen alle Negatieve dingen van social media.
Edson
00:28:45
Ik durf het bijna niet te vragen, Thijs. Maar is het schadelijk? Ja, het is schadelijk.
Thijs
00:28:49
Door wat je daar ziet. En hoe meer tijd je daar doorbrengt, hoe groter ook de kans dat je daar echt schadelijke dingen ziet. Of cyberpesten tegenkomt. Of op die manier echt wel akelige dingen meemaakt. Maar ook simpelweg omdat al die tijd je niet in andere dingen kan steken waar je waarschijnlijk gelukkiger van wordt.
Edson
00:29:06
Thijs, Vic, bedankt voor jullie kennis en ervaringen. En wil jij nu ook social minderen? Check dan zk.nl/social minderen.