Wat te doen bij overspannenheid of een burn-out? 10 tips van een expert

1. Neem je klachten serieus

Je bent niet zwak of aanstellerig. Je lichaam geeft een duidelijk signaal dat het te veel is geweest. Luister daarnaar. “Overspannen zijn is een echte overbelasting van je stresssysteem”, zegt Margot. “Je kunt niet gewoon ‘even volhouden’.”

2. Gun jezelf rust

Rust is geen luxe, maar een voorwaarde om te herstellen. Dat betekent niet dat je de hele dag moet liggen. Wél dat je minder moet doen en meer ruimte maakt om beter te worden. “Je hoeft niet helemaal stil te staan, maar je moet wél tot rust kunnen komen. Daar moet je zelf voor kiezen.”
 
Merk je bijvoorbeeld dat je na het werk meteen begint aan het huishouden? Of pak je je werktelefoon weer op? Spreek dan met jezelf af dat je eerst een half uur iets ontspannens doet, zoals rustig wandelen, muziek luisteren of een boek lezen. Zo geef je je lichaam en hoofd de kans om te ontspannen, waardoor je daarna meer energie hebt.

3. Verminder prikkels

Als je overspannen bent, komt alles harder binnen. Schermtijd, lawaai of drukte kunnen je overbelasten. Zoek rust op, ook in kleine dingen: loop even naar buiten, zet je telefoon uit, doe een ademhalingsoefening. “Je systeem is nog heel erg actief. Dan is het belangrijk om je omgeving tijdelijk rustiger te maken.”

4. Beweeg elke dag een beetje

Je hoeft niet hard of veel te sporten. Wandelen, fietsen of rustig rekken helpt je lichaam al om spanning los te laten. “Beweging is goed voor je herstel, maar bouw het rustig op. Niet te veel doen, maar wel een begin maken met bewegen.”

5. Zoek steun

Praat met iemand die je vertrouwt. Dat kan een vriend, collega, huisarts of hulpverlener zijn. Uitspreken wat je voelt helpt.  Dan hoef je het ook niet allemaal alleen te doen. “Praten helpt om overzicht te krijgen. Je kunt het beter worden dan beter opbouwen en steun ervaren.”

6. Verwacht geen rechte lijn

Sommige dagen gaat het beter, andere slechter. Dat hoort erbij. Herstel is geen rechte lijn, maar een proces met schommelingen. “Op een goede dag ben je niet meteen genezen en een terugval betekent niet dat je opnieuw begint.”

7. Zorg voor een gezond slaapritme

Goed slapen is heel belangrijk voor herstel. Probeer op vaste tijden te gaan slapen en sta elke dag rond dezelfde tijd op. Zet schermen op tijd uit en geef jezelf de tijd om rustig in slaap te vallen.

8. Plan bewuste rustmomenten in

Las overdag pauzes in, ook als je denkt dat je ‘nog wel even door kan’. Maak een korte wandeling, adem rustig of drink een kop thee zonder dat je iets anders doet. “Je moet jezelf eigenlijk toestemming geven om te pauzeren”, zegt Margot.

9. Doe iets waar je blij van wordt

Luister naar muziek, lees een boek, teken, tuinier, dans, of doe iets creatiefs. Ook sociale contacten of een hobby kunnen helpen om je beter te voelen. Zolang het niet te veel vraagt, maar je juist ontspanning en plezier geeft. “Herstel is niet alleen stoppen met wat te veel is, maar ook ruimte maken voor wat goed voelt”, legt Margot uit.

10. Bespreek je situatie met je huisarts of bedrijfsarts

Hulp zoeken is geen zwakte, maar juist een slimme stap. “Als je klachten niet overgaan, dan is het belangrijk om professionele hulp te zoeken. Hoe eerder, hoe beter.”

Meer weten over werkstress en herstel?

Overspannen zijn of in een burn-out zitten is zwaar, vooral als je niet weet waar je moet beginnen. Op onze pagina over werkstress lees je meer over wat er in je lichaam gebeurt bij blijvende stress, welke signalen je serieus moet nemen en hoe je in kleine stappen kunt herstellen. Je vindt er uitleg, oefeningen en tips die je helpen om weer grip te krijgen op je energie en mentale gezondheid.