Friesland pakt mentale gezondheid aan met innovatief zorgplan FrIZA

De zorgverzekeraars zijn enthousiast over de manier waarop de verschillende partijen de samenwerking integraal vorm willen geven. José Homan, zorginkoper bij Zilveren Kruis: “Alle betrokken partijen komen met een breed perspectief voor mentale gezondheid en veerkracht in Friesland. De diverse domeinen worden hiermee aan elkaar gekoppeld. Door betere samenwerking kunnen werkdruk voor professionals en de wachttijden voor onze verzekerden omlaag. Zo dragen we bij aan zorg die toekomstbestendig is en voor iedere Fries die dat nodig heeft, toegankelijk blijft.”

Van goedkeuring naar actie: professionals en inwoners denken mee

Nu het plan is goedgekeurd, komt er ook geld beschikbaar en gaat de beweging écht van start. Vanaf oktober ontwikkelen werkgroepen bestaande uit professionals uit de praktijk, ervaringsdeskundigen en inwoners inhoudelijke werkwijzen die de transformatie ondersteunen.

Het plan richt zich op drie kernpunten:
-Passende zorg in één keer goed: geen kastje-naar-de-muur meer
-Kortere wachttijden: sneller toegang tot de juiste hulp
-Meer mensen helpen met gelijke capaciteit: door slimmer samen te werken

Vanaf 2026 zullen de eerste concrete veranderingen in de praktijk zichtbaar worden. Zo transformeert de zorg naar een nieuwe manier van werken, die gericht is op het bevorderen van mentale gezondheid, het versterken van veerkracht en gemeenschapszin.

“Voor huisartsen betekent dit plan verlichting”, zegt Simone Mebus, huisarts en bestuurslid van de Friese Huisartsen Vereniging (FHV). “Huisartsen zien dagelijks mensen met mentale klachten, maar de wachttijden en versnippering in het systeem maken het zwaar. Deze integrale aanpak geeft ons de ruimte om écht samen te werken en sneller de juiste hulp te bieden. Het is een stap waar we als Friese huisartsen volledig achter staan.”

Waarom dit plan nú nodig is: wachttijden, druk en schotten

De aanleiding voor dit transformatieplan is de druk op de zorg. Nu én in de toekomst moet de provincie omgaan met toenemende zorgvraag tegenover minder zorgverleners, en het terugdringen van lange wachttijden. Daarom staan de komende jaren in het teken van intensieve samenwerking rondom betere mentale gezondheidszorg en ondersteuning, vanuit de visie van positieve gezondheid. Het plan zet in op sterkere verbinding tussen verschillende domeinen zoals het sociale domein, de huisartsen en de GGZ.

Gerda van der Meer, bestuurder GGZ Friesland: “Ook in Friesland merken we dat de vraag naar hulp groeit, terwijl er steeds minder professionals beschikbaar zijn. Daarom moeten we psychische klachten eerder herkennen en dichtbij – in het eigen netwerk en in het sociaal domein – bespreekbaar maken. Niet alles hoeft meteen naar de GGZ. Zo houden we de zorg toegankelijk én blijft er ruimte voor Friezen met zwaardere psychische problemen.”

De Friese aanpak: dichtbij, preventief en met de mienskip

Het afgelopen anderhalf jaar werkten tientallen Friese partijen gezamenlijk aan dit plan, gebaseerd op het Trimbos-rapport GGZ uit de knel. De kern: een wijkgerichte aanpak mentale gezondheid (WAMG).

“Herstel begint niet in de behandelkamer, maar in de gemeenschap waarin onze inwoners leven”, aldus Marianne Poelman, wethouder Súdwest Fryslân. “Deze aanpak in het plan Mentale Gezondheid en Veerkracht staat daar pal voor. Samen met Fryslân gaan we niet alleen voor het verkorten van wachttijden maar geven we ook de kracht om je eigen weg te vinden.”