Wellbeing Community zet fundamentele veranderingen in gang

"De krappe arbeidsmarkt is maar een deel van het probleem”, zegt Maureen Berkhout tussen 2 sessies door. De Manager Future Organization van Deloitte is 1 van de oprichters van de Wellbeing Community. “Van het werkend potentieel – alle mensen die werken in bedrijven en organisaties – is het verzuim ook nog eens erg hoog. We moeten dus steeds meer doen met minder menskracht. De vraag hoe je de medewerkers in je organisatie zo lang mogelijk gezond, met plezier en productief aan het werk houdt, is daardoor urgenter dan ooit. Nog niet zo lang geleden lag de focus volledig op individuele interventies, zoals iemand naar een psycholoog, yogales of een diëtist sturen. Maar als mensen na een burn-out terugkeren in een onveranderde omgeving, dan is de kans groot dat ze opnieuw uitvallen.”
Behoefte aan echte verandering
Zilveren Kruis ontwikkelde tal van programma’s en interventies om mensen fit en gezond te houden. “Maar we wisten intussen ook al dat die diensten op zichzelf niet volstaan,” vertelt Adviseur Gezond Ondernemen Frederique Maring. Als medeoprichtster is ze namens de zorgverzekeraar 1 van de drijvende krachten achter de Community. “Het inzicht dat wellbeing verankerd moet zijn in het DNA van een organisatie begon te groeien. Systemisch verankerd; in de cultuur, het leiderschap, de fysieke omgeving en alles wat de organisatie daarmee uitstraalt. Van verschillende klanten – werkgevers met onze collectieve zorgverzekering – kregen we ook signalen dat er behoefte was aan een bredere beweging, om echte veranderingen in gang te zetten.”
Wetenschappelijk onderzoek wellbeing
In 2018 benadert onderzoeksinstituut TNO beide bedrijven om mee te werken aan wetenschappelijk onderzoek naar wellbeing. "Dat werd gefinancierd met overheidsgeld en subsidies, en TNO zag in Deloitte en Zilveren Kruis 2 partners met stevige wortels in de praktijk”, legt Maureen uit. “De driehoek van wetenschap, bedrijfsleven en zorg bleek een perfecte match en dat werd uiteindelijk het fundament van de Wellbeing Community. Intussen werken we al zo’n 7 jaar intensief samen met deze groep enorm betrokken leden – klanten van Zilveren Kruis en Deloitte – uit de top van het bedrijfsleven.”
Jongwerkenden kampen met burn-outklachten
Frederique: "Het is een gedeelde verdienste van de hele Community dat Workplace Wellbeing prioriteit heeft gekregen binnen de organisaties van onze leden. Maar ook breder in Nederland, bij onze klanten buiten de community, zie ik een duidelijke urgentie door de arbeidskrapte. Jongeren stromen in bij bedrijven, maar vallen uit met burn-outklachten, of vertrekken snel weer naar een andere baan. Landelijk groeit het besef dat er serieus iets moet veranderen om jong personeel aan te trekken, te binden en zo onbezorgd mogelijk met veel plezier aan het werk te houden. Dat is dan ook 1 van de belangrijkste speerpunten van de Wellbeing Community voor dit jaar: de mentale gezondheid van jongwerkenden en – niet onbelangrijk – hoe je hen bereikt."

De manier waarop je een nieuwe collega verwelkomt en ervoor zorgt dat die zich verbonden voelt met zijn rol, het team, de afdeling, de cultuur en de organisatie, dat is verbinding op meerdere niveaus.
- Maureen Berkhout, Manager Future Organization Deloitte
Verbindende werknormen en -waarden
“Verbinding is daarin essentieel,” stelt Maureen. “Het gevoel verbonden te zijn met je omgeving en je collega’s is een actueel thema voor het welzijn van jongwerkenden. Sinds COVID werken we vaker op afstand en ontmoeten we elkaar minder op het werk. Hoe krijg je dan die verbindende werknormen en -waarden mee? Heel sterk vind ik het voorbeeld van een organisatie die in haar onboarding-programma niet alleen uitlegt hoe de organisatie werkt en wat de visie en strategie zijn, maar ook uitvoerig ingaat op essentiële vragen voor mensen die net aan hun carrière beginnen. Hoe leer je werken? Hoe stel je grenzen? Hoe herken je signalen bij jezelf en hoe vraag je om hulp? De manier waarop je een nieuwe collega verwelkomt en ervoor zorgt dat die zich verbonden voelt met zijn rol, het team, de afdeling, de cultuur en de organisatie, dat is verbinding op meerdere niveaus.”
“Een ander goed initiatief is het buddysysteem”, vertelt Frederique. “Jongeren koppelen aan buddy’s – ervaren collega’s – werkt bovendien 2 kanten op. Seniore medewerkers delen hun unieke praktijkkennis, terwijl jongwerkenden waardevol zijn voor hun buddy omdat ze kennis meebrengen van nieuwe technologieën en inzichten. Bij KPN, Achmea, en TNO worden momenteel ook jongtalentenprogramma's en peer-group-communities opgetuigd. Uit de praktijk blijkt dat jongeren daarin herkenning vinden. En dat doet veel voor hun gevoel van verbondenheid.”
Maatschappelijk debat mentaal welzijn
"In februari organiseerden we vanuit Zilveren Kruis met het ministerie van SZW een maatschappelijk debat over mentaal welzijn van jongwerkenden”, vertelt Frederique. “Dat leverde waardevolle praktijkvoorbeelden en inzichten op, waarmee de Community vandaag aan de slag is gegaan: inventariseren, analyseren en met best practices van de leden tot verbetervoorstellen komen om het welzijn van jongwerkenden te verbeteren.
Uit het debat kwam bovendien een nieuwe samenwerking voort tussen de Community en het ministerie van SZW. Voor ons en onze leden is dat een unieke kans om ook breder maatschappelijke impact te maken. De overheid is daar cruciaal in, en de Community krijgt nu een plek aan tafel bij de kerngroep Brede Maatschappelijke Samenwerking rond burn-outklachten van de ministeries van OCW, SZW en VWS. Ik zie het als het begin van een zoektocht naar hoe we van toegevoegde waarde kunnen zijn voor elkaar. Want uiteindelijk streven we allemaal naar dat ene doel: een gezonder en duurzaam vitaal Nederland.”
“Cultuur en leiderschap zijn cruciaal voor wellbeing.”
Ronald Nieuwenhuis gebaart naar een videoscherm met verbetervoorstellen. Het zijn de uitgangspunten waarover de KPN-directeur Grow & Develop net een brainstormsessie met 6 Community leden heeft afgerond. “Dit is precies wat hier heel goed lukt”, zegt hij met een blik op het scherm, “organisaties verbinden die dezelfde doelstelling hebben rondom het welzijn van medewerkers.”
“We leren hier van elkaar over de nieuwste inzichten en laatste trends met betrekking tot welzijn op de werkvloer. Voor ons als KPN is de Community ook een klankbord, om ons beleid te toetsen aan ontwikkelingen in de markt. Maar ook voor tips en best practices die we kunnen overnemen.”
“Vandaag gaat het vooral over mentale gezondheid bij jongwerkenden, maar we zien breder dat de mentale weerbaarheid van heel werkend Nederland onder druk staat. Wij willen een werkgever zijn waar je open kunt zijn over mentale gezondheid en de juiste ondersteuning krijgt. Als mensen thuis dingen meemaken die traumatisch of verdrietig zijn, dan heeft dat impact op het werk en de werkvloer.”
“Het begint met een keer slecht slapen, een mindere gemoedstoestand na een korte nacht, prikkelbaarheid of vergeetachtigheid. Menselijke dingen, maar op een gegeven moment raakt dat batterijtje steeds leger. Tegelijk rust nog steeds een taboe op mentale gezondheid. Tijdig signaleren, het bespreekbaar maken op de werkvloer en mensen stimuleren actief hulp te zoeken, dat zijn onze grote aandachtspunten.”
“Cultuur en leiderschap zijn cruciaal voor wellbeing. Want je kunt met elkaar opschrijven dat je mentaal welzijn superbelangrijk vindt, maar een organisatie moet zich tot aan de Raad van Bestuur volledig committeren aan de doelstellingen. Gelukkig zien we daar wel iets bewegen in Nederland. Steeds meer bestuurders beginnen in te zien dat je als organisatie niet succesvol kunt zijn zonder medewerkers die zich fit en betrokken voelen, die hun hoofd vrij hebben om hun talent volledig in te zetten. Dat is, denk ik, in niet onbelangrijke mate ook de verdienste van onze Community.”
“Dankzij de Community krijgen we grip op wellbeing.”
“Wij zijn nu onze gezamenlijke inbreng aan het inventariseren”, wijst ze op het bestickerde bord. “Tips uit onze verschillende organisaties om jongwerkenden mentaal gezond te houden. De volgende stap is dat we daar best practices uit destilleren, waar de hele Community zijn voordeel mee kan doen. Door met elkaar te kijken wat werkt voor welk probleem, voorkomen we dat ieder voor zich het wiel moet uitvinden.”
“De achterblijvende instroom van jongeren is een probleem waar we allemaal mee kampen. Je hoorde het net al in de presentatie van het ministerie van SZW: een kwart van die jongeren kampt bovendien met burn-outklachten. Een van de voorstellen die ik hier heb ingebracht is een training ‘Omgaan met prestatiedruk’ die we bij Philips aanbieden. Die bleek niet alleen aan te slaan bij jongwerkenden, maar ook bij de jonge ouders in onze organisatie.”
“Een ander voorbeeld is ‘Philips Next’, een groep voor jongwerkenden aan het begin van hun loopbaan. Ze ontmoeten elkaar onder meer om activiteiten en evenementen te organiseren. De leden zijn enorm divers, met veel verschillende talen en culturen, maar binnen de context van Philips Next vormen ze een hechte groep die zingeving en verbinding biedt.”
“Door dit soort initiatieven te delen tijdens bijeenkomsten van de Wellbeing Community inspireer je elkaar. Zo krijgen we steeds meer grip op wellbeing. Daarin zit de grote meerwaarde van de Community, want we zien onmiskenbaar de preventieve en curatieve effecten van onze Health & Wellbeing programma’s. O, ik geloof dat we klaar zijn met de inventarisatie. Sorry, maar ik moet weer aan de slag!”