Regionale samenwerking plaveit de weg naar passende zorg voor mensen met complexe zorgvragen

‘Niemand tussen wal en schip’. Dat is in een notendop het motto van de Vereniging Gehandicaptenzorg Utrecht (VGU) als het gaat om cliënten met een complexe zorgvraag. Zorgaanbieders in de regio Utrecht hebben daarvoor de krachten sinds 2019 gebundeld en weten inmiddels 70% van deze cliënten met een complexe zorgvraag dicht bij huis passende zorg te bieden. Dat is veel, maar niet genoeg. Daarom slaan de VGU-leden de handen ineen met Zilveren Kruis Zorgkantoor. Op naar de 100%, dat is het doel.

Utrecht is 1 van de grotere zorgkantoorregio’s. “We hebben hier relatief veel zorgaanbieders”, vertelt Michiel van der Spa, landelijk inkoper gehandicaptenzorg van Zilveren Kruis Zorgkantoor. “Het is heel prettig dat een groot deel daarvan zich in de VGU heeft verenigd. Die aanbieders kennen elkaar, hebben regionaal de krachten al gebundeld in de complexe casuïstiek. Dankzij hun inspanningen wordt 70% van de aangemelde complexe vraagstukken toegeleid naar een goede oplossing. Een mooi resultaat dat we de komende periode willen verhogen naar 100%.”

Matchen van vraag en aanbod

Alfons Klarenbeek, werkzaam bij Amerpoort (1 van de zorgaanbieders in de VGU), is projectleider van deze VGU-‘missie’. “We zijn in 2019 met het Zorgkantoor begonnen met het in kaart brengen van wat beter kan rond complexe zorgvragen. Anders gezegd: wat is er nog nodig om die 100% te halen? Wat kan ons helpen om élke cliënt, ongeacht de complexiteit van de zorgvraag, te voorzien van passende zorg in de regio?” Op zoek naar antwoorden bleek dat vraag en aanbod beter moesten matchen. Michiel: “De wachtlijsten boden te weinig zicht op de zorgvraag en eigenlijk was ook niet altijd bekend welke expertise er in de regio allemaal voorhanden was. Daar lag dus ruimte voor verbetering.”

Alfons Klarenbeek

Foto: Alfons Klarenbeek, Adviseur Bestuursbureau bij Amerpoort

Leden van de Vereniging Gehandicaptenzorg Utrecht (VGU)

  • Abrona
  • Amerpoort
  • Bartiméus
  • Boogh
  • De Tussenvoorziening
  • Fivoor
  • Humanitas-DMH
  • InteraktContour
  • Intermetzo-Pluryn
  • Leger des Heils MN
  • Lievegoed
  • Philadelphia Zorg MN
  • Reinaerde
  • Sherpa
  • 's Heeren Loo MN
  • Zideris

 

Helder zicht op regionale verschillen tussen aanbod en vraag, ook in de toekomst

De VGU en het Zorgkantoor werken aan een intentieovereenkomst om vraag en aanbod nauwgezet te matchen en de ‘witte vlekken’ op te lossen, in ieder geval voor de komende 5 jaar. Samenwerking tussen aanbieders is hierbij dé troef. Alfons: “Deze overeenkomst moet ertoe leiden dat we als zorgaanbieders structureel met elkaar en het zorgkantoor in gesprek gaan over de ontwikkelingen in vraag en aanbod in de regio. Ook cliëntenorganisaties betrekken we erbij. Dat is overigens ook een terechte eis vanuit de Autoriteit Consument en Markt die voorwaarden stelt aan samenwerking in de zorg.”

Sectoroverstijgend samenwerken

Een ander actiepunt dat de VGU en het Zorgkantoor in Utrecht in gang hebben gezet, is het opbouwen van een netwerk tussen GZ- en GGZ-zorgaanbieders op het snijvlak van zorg tussen GZ en GGZ. Michiel: “De bedoeling van dat netwerk is om sectoroverstijgende zorg te kunnen leveren aan cliënten voor wie een standaard zorgaanbod niet voldoet, zoals mensen met bijkomende psychiatrische problematiek. Branches en sectoren moeten elkaar daarvoor beter leren kennen. Persoonlijk contact tussen professionals is hierbij belangrijk. Helaas heeft de coronapandemie voor wat vertraging gezorgd, maar uitstel is geen afstel. Dit netwerk wordt zeker opgestart.”

Allen voor één

Verder maakte de VGU een inventarisatie van de specialistische expertise die er aanwezig is bij de aanbieders in de regio Utrecht. Dit resulteerde in een matrix die duidelijk maakt welke zorgaanbieder welk specialisme in huis heeft om cliënten verder te helpen. Zo heeft de één veel expertise op het gebied van autisme waar de ander juist gespecialiseerd is in verslavingszorg of persoonlijkheidsstoornissen. Ook maakt de matrix helder of aanbieders bijvoorbeeld forensische zorg of somatische zorg bieden. “Nu we dit precies van elkaar weten, kunnen we in de regio met elkaar tot afspraken komen, in het belang van de cliënt”, aldus Alfons. “Dit vraagt om openheid van aanbieders. We moeten elkaar een blik gunnen in onze keukens. Dat is niet vrijblijvend. We spreken met elkaar af dat we samen voor die ene cliënt in touw gaan zijn. Dat we samen de zorg óm die cliënt heen organiseren. Heeft deze specifieke zorg nodig waarin één van ons gespecialiseerd is? Dan komt die aanbieder in actie. Dat vraagt om een heel nauwe samenwerking, misschien zelfs om een cultuuromslag. Want de zorg op deze manier samen organiseren, is nieuw.”

Van contouren naar concrete stappen

Michiel van der Spa

Foto: Michiel van der Spa, Landelijk inkoper gehandicaptenzorg bij Zilveren Kruis Zorgkantoor

Michiel: “We zijn nog niet bij die 100% passende zorg voor elke cliënt met complexe zorgvragen. Maar met de stappen die we in de afgelopen 1,5 jaar gezet hebben en de contouren die we voor de regionale samenwerking hebben geschetst, zijn we op de goede weg.” Het streven is om eind 2021 een plan van aanpak op te leveren waarin concreet is uitgewerkt hoe de regio de toegankelijkheid van de zorg voor mensen met een beperking de komende jaren gaat borgen. Alfons: “De intentieverklaring die nu onder handen is, bewijst dat we allemaal hetzelfde doel hebben: er samen zijn voor die cliënt. Dat is op zichzelf niet nieuw, want we hadden in de complexe casuïstiek de krachten al gebundeld. Wat wel nieuw is, is dat we ons regionaal conformeren aan dat gezamenlijke doel. Ik heb er vertrouwen in dat we élke cliënt in de provincie Utrecht binnen afzienbare tijd de complexe zorg kunnen bieden die hij nodig heeft.”