Uitkomsten Ethische Dialoog Meerzorg

We willen dat meerzorg ook in de toekomst beschikbaar blijft voor mensen die meer zorg nodig hebben dan op grond van hun indicatie mogelijk is. We zien tegelijk dat het beroep op meerzorg sinds 2015 toeneemt en maken zich zorgen om de oplopende kosten van meerzorg bij de uitvoering van de Wet langdurige zorg. Ook zien we veel morele dilemma’s als het gaat om het toekennen van deze aanvullende zorg. Daarom richten we samen met VGN en de zorgkantoren een Morele Beraadkamer Meerzorg op. Dit is één van de uitkomsten van de Ethische Dialoog Meerzorg die de zorgkantoren samen met de VGN en andere belanghebbenden dit jaar gevoerd hebben. De Morele Beraadkamer gaat zorgkantoren ondersteunen bij de weging van meerzorg.

Ieder mens is anders en zorg moet daarbij passen

Mensen met een lichamelijke, verstandelijke en veelal meervoudig beperking hebben vaak een complexe zorgvraag. Meerzorg helpt om daarbij aan te sluiten. Die mogelijkheid willen zorgkantoren en zorgaanbieders graag behouden. Een afweging maken over een aanvraag voor meerzorg is echter vaak buitengewoon ingewikkeld voor medewerkers van zorgkantoren. Iedere euro zorggeld kan tenslotte maar één keer worden besteed, net als de uren van zorgverleners. De vraag is dan bijvoorbeeld of de gevraagde meerzorg ook leidt tot een betere kwaliteit van leven voor de cliënt en ouders. Maar ook: weegt de gevraagde meerzorg op tegen de maatschappelijke en economische kosten? Er is vaak sprake van rechten, belangen en wensen die niet allemaal kunnen worden gehonoreerd. Deze moeten zorgvuldig worden gewogen. De Morele Beraadkamer Meerzorg wordt ingezet om de zorgkantoren te ondersteunen om deze weging zorgvuldig te doen. Kerntaak is het adviseren van de zorgkantoren bij complexe beslissingen over meerzorg.

Pilot Morele Beraadkamer Meerzorg

De beraadkamer brengt een moreel leerproces tot stand; leren door het bespreken van casuïstiek en het opbouwen van moresprudentie. De beraadkamer zal bestaan uit vertegenwoordigers van zorgaanbieders, ouders en cliënten, ervaringsdeskundigen, zorgverleners, het Zorginstituut, zorgkantoren, VWS en toezichthouders. Zorgkantoren en het Centrum voor Consultatie en Expertise (CCE) nemen de lead in de organisatie en ontwikkeling. De pilot van de Morele Beraadkamer Meerzorg start januari 2022. In 2022 zullen zes casussen via de beraadkamer worden onderzocht. Met de oprichting willen partijen eraan bijdragen dat passende meerzorg mogelijk blijft, nu en in de toekomst.

Van meerzorg naar passende zorg

De insteek van de gevoerde ethische dialogen was om gezamenlijk te verkennen wat gezien wordt als passende meerzorg. De Ethische Dialoog Meerzorg gaat om de vraag ‘Zijn er grenzen aan meerzorg’? als zoektocht naar passende meerzorg. Het antwoord op deze vraag is “Ja”, er zijn grenzen aan meerzorg. De grenzen van meerzorg worden bepaald door de rechten en door de verplichtingen die daaruit volgen en waar in de uitvoering van meerzorg rekening mee moet worden gehouden. Rechten hebben betrekking op morele minima, zoals de rechten die de mogelijkheden van een waardig leven verzekeren, en moeten daarom worden gerespecteerd. De Ethische Dialoog Meerzorg heeft een aantal van deze rechten aan het licht gebracht, die als beginselen van passende meerzorg kunnen worden gezien.

De volledige uitkomsten van de Ethische Dialoog Meerzorg zijn na te lezen in de publicatie ‘Zijn er grenzen aan meerzorg? Van meerzorg naar passende zorg’ van Governance & Integrity Nederland.

Naar het rapport 'Zijn er grenzen aan meerzorg?'(pdf)