Meer slapen vergroot alertheid

Werken met chemische stoffen vereist een opperste staat van alertheid. Voor wereldleider SABIC is gezondheid dan ook nauw verbonden met veiligheid. Hoofd Arbodienst Henri Hendrickx draagt met zijn team zorg voor de medewerkers in Bergen op Zoom en Raamdonksveer. ‘Mijn droomscenario is dat onze Arbodienst uiteindelijk niet meer nodig is.’

Wij vertellen niet hoe mensen hun leven moeten leiden. Ze dragen zelf de oplossingen aan

- Henri Hendrickx, Hoofd Arbodienst SABIC

Het begin van een lange weg

Werken aan vitaliteit is een duurzame investering. Maar de eerste stap naar een gezondere onderneming is het aanpakken van verzuim. ‘SABIC is van ver gekomen.’ [Henri brengt zijn bureaufiets in beweging.] ‘Begin jaren ’90 kampten we met 11% ziekteverzuim en minder goede arbeidsomstandigheden. Veel mensen zijn in die tijd op de eerste hulp terecht gekomen. Had er weer een medewerker in zijn vinger gesneden. Het roer moest om.’

Stoelen op vreemde plekken

Door leidinggevenden meer te betrekken bij verzuimbegeleiding daalde het verzuim naar 3%. Vervolgens gaven de medewerkers aan te willen focussen op slaap, stress, voeding en bewegen. Henri: ‘Veel mensen hadden ook last van vermoeidheid in de ploegendienst. We vonden weleens stoelen terug in stillere gedeeltes van de fabriek. Medewerkers hadden de behoefte om hun ogen even dicht te doen. We lieten ochtendmensen in de nacht werken en andersom. Dat is vragen om problemen.’

Resultaat! Of toch niet..?

Door medewerkers vragenlijsten in te laten vullen werd de slaapproblematiek inzichtelijk. ‘We zijn toen voor het eerst begonnen met een speciaal slaapprogramma. Bij klachten als gevolg van slaap apneu, jet lag en inslaapstoornissen zagen we significante verbeteringen’, aldus Henri. De ploegendienst verbeterde echter nauwelijks. ‘Dit resulteerde in twee voorstellen. Het voorschrijven van melatonine voor medewerkers die moeite hebben met ochtenddiensten. Powernappen voor medewerkers die last hebben met de nachtdienst.’

Slaapproblematiek is een van de grootste en meest onderschatte gezondheidsproblemen

- Matti Paulissen, Consultant Gezond Ondernemen Zilveren Kruis

Weerstand aan beide kanten

‘De voorstellen kregen direct tegenstand,’ vervolgt Henri. ‘Je medewerkers laten slapen onder werktijd, zie daar het management maar enthousiast voor te krijgen [lacht]. Ook waren er twijfels onder de medewerkers.’ Hoewel ze zelf het thema slaapproblematiek op de agenda hadden gezet, betekende dit niet automatisch ook draagvlak op de werkvloer. ‘De focus lag niet op de winst die ermee kon worden behaald.’ Medewerkers die al jarenlang ploegendiensten draaien zijn gewend aan het ritme. Ondanks dat ze vermoeid zijn is het daarom lastig om dit te veranderen.

Van ploegendienst tot powernap

‘Een pilot voor zelfroosteren werd uiteindelijk positief ontvangen,’ vertelt Henri. De medewerkers werden daarmee zelf verantwoordelijk voor het verdelen van de diensten. ‘Nachtmensen gingen zichzelf vaker indelen voor nachtdiensten. En ochtendmensen andersom. Ook faciliteren we met ruimtes om te powernappen. Het aantal ongelukken is nog nooit zo laag geweest.’ De betrokkenheid van Zilveren Kruis borgt vervolgens de duurzaamheid van de opgezette programma’s.

Voorkomen in plaats van genezen

‘We willen een klimaat creëren waar vitaal en met plezier gewerkt wordt. Daarom beginnen we nu aan het volgende project: Fit for the Future.’ Medewerkers krijgen coaching op het gebied van leefstijl en gezond gedrag. Met ondersteuning van Zilveren Kruis worden programma’s op maat gemaakt en gepersonaliseerd. ‘We kijken uit naar positieve resultaten!’

Tips van Henri

Goed voorbeeld doet volgen, enthousiasmeer het management en maak ze bewust van de eigen verantwoordelijkheid
Leg eerst de focus op het terugdringen van ziekteverzuim, dan heb je een goed uitgangspunt om verder te bouwen aan vitaliteit
Het succes van programma’s hangt af van onderlinge samenwerking. Zorg ervoor dat alle neuzen in dezelfde richting staan